Nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (5/9/1962-5/9/2022), 45 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam - Lào (18/7/1977-18/7/2022), sáng 18/7, tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Văn phòng Trung ương Đảng phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Triển lãm tài liệu, ảnh, hiện vật và sách về “Quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam”.

Tham dự Triển lãm, về phía Lào có các đồng chí: Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Chủ tịch nước Bounthong Chitmany; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Lào xây dựng đất nước Sinlavong Khutphaythoun; Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Sounthon Xayachak.

Về phía Việt Nam có: Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh; các Bí thư Trung ương Đảng: Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Minh Hưng.

Tới dự còn có các Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng nhân dân Cách mạng Lào, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; các đồng chí trong Đoàn đại biểu cấp cao Đảng nhân dân cách mạng Lào và Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào tại Việt Nam; lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các cơ quan, tổ chức, đoàn thể chính trị, các bộ, ban, ngành ở Trung ương và Thành ủy, UBND TP Hà Nội.

Phát biểu khai mạc Triển lãm, đồng chí Lê Minh Hưng nêu rõ, Triển lãm là một trong những hoạt động phong phú, sinh động trong năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào – Việt Nam, khắc họa quan hệ hữu nghị vĩ đại giữa hai nước. Đồng thời, nêu bật những thành quả, vai trò to lớn của quan hệ hữu nghị, vĩ đại, đoàn kết đặc biệt giữa hai dân tộc đối với tiến trình cách mạng của mỗi nước và tập trung nhấn mạnh dấu mốc lịch sử, những sự kiện quan trọng, những thành tựu tiêu biểu mà Nhân dân Việt Nam và Nhân dân Lào anh em đã giành được trong quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng, bảo vệ và phát triển ở mỗi nước.

Đồng chí Lê Minh Hưng nhấn mạnh: “Triển lãm còn khắc họa những nhân tố tạo lên mối quan hệ hữu nghị, vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, liên minh chiến đấu Việt Nam-Lào, Lào – Việt Nam, được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Suphanuvong gây dựng, được các thế hệ lãnh đạo của hai Đảng và Nhân dân hai nước dày công vun đắp, được tôi luyện trong thực tế và hun đúc bằng công sức, sự hi sinh lớn lao của nhiều thế hệ cán bộ, đảng viên, chiến sĩ lực lượng vũ trang và Nhân dân hai nước. Những hình ảnh, tài liệu, hiện vật và sách được trưng bày tại triển lãm sẽ giúp khách thăm quan trong nước và quốc tế hiểu sâu sắc hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước, từ đó chủ động nâng cao ý thức, không ngừng vun đắp mối quan hệ quý báu, mẫu mực, hiếm có trên thế giới này”.

Phần mở đầu của Triển lãm giới thiệu những hình ảnh phản ánh nét tương đồng về văn hóa giữa Việt Nam và Lào, được bố cục thành 3 phần:

Phần 1 là, "Một số nét về lịch sử quan hệ Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam" giới thiệu quan hệ gắn bó được hình thành từ trong lịch sử dựng nước và giữ nước của hai quốc gia. Hai nước luôn giữ mối quan hệ bang giao hòa hiếu, gắn bó mật thiết với nhau trong nhiều giai đoạn lịch sử. Quan hệ đó được nâng lên tầm cao mới từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương - tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam - được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, cách mạng hai nước đã giành thắng lợi. Sự ra đời của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Lào Issara năm 1945 là cơ sở quan trọng đưa tình đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau giữa nhân dân hai nước Việt Nam và Lào lên tầm liên minh chiến đấu, cùng chung sức chống kẻ thù chung, góp phần đưa sự nghiệp kháng chiến chống thực dân Pháp của hai nước đi đến thắng lợi vẻ vang, tiếp tục cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ.

Phần 2 là, "Thiết lập quan hệ ngoại giao và thắt chặt liên minh chiến đấu Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam (1962-1977)". Ngày 5/9/1962, Việt Nam và Lào chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mở ra một giai đoạn mới trong lịch sử quan hệ hai nước. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Lao động Việt Nam và Đảng Nhân dân Lào (sau là Đảng Nhân dân Cách mạng Lào), liên minh chiến đấu của quân và dân hai nước ngày càng được thắt chặt, góp phần to lớn giúp nhân dân, các lực lượng vũ trang hai nước đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, mà đỉnh cao là Đại thắng ngày 30/4/1975 ở Việt Nam và Chiến thắng ngày 2/12/1975 ở Lào.

Ngày 18/7/1977, Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác giữa Việt Nam và Lào được ký kết, đặt nền tảng pháp lý vững chắc, đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ hai nước, chuyển từ quan hệ đoàn kết trong chiến đấu chống kẻ thù chung sang quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào.

Phần 3 là, "Đẩy mạnh mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước (1977 - 2022)". Với nhiệm vụ khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường ổn định chính trị và củng cố quốc phòng - an ninh, quan hệ hai nước được thúc đẩy và mở rộng trên tất cả các lĩnh vực, đáp ứng yêu cầu của cách mạng hai nước trong giai đoạn mới, phù hợp với lợi ích căn bản của hai dân tộc và tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Suphanuvong về tình đoàn kết Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam.

Năm 1986, hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước cùng tiến hành công cuộc đổi mới đất nước. Quan hệ Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam từ đây được tăng cường đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, đạt nhiều thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử.

Qua 35 năm đổi mới, những thành tựu từ hợp tác toàn diện về chính trị, đối ngoại, an ninh, quốc phòng đến hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ... đã góp phần thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc xây dựng, phát triển, hội nhập khu vực và quốc tế ở mỗi nước.

Phần kết của Triển lãm là hình ảnh Tòa nhà Quốc hội Lào - quà tặng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào, những hình ảnh các chuyến đi thăm hữu nghị của lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước Việt Nam trên đất Lào và của lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước Lào trên đất Việt Nam trong năm 2021 - 2022, mở ra một chặng đường mới cho sự phát triển của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt giữa hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước.

Với gần 500 tài liệu, ảnh, hiện vật và sách là những tư liệu quý giá như: Ảnh Trát của Đặc sai Phụ quốc Đại tổng quản Thượng tướng quân triều vua Quang Trung năm thứ tư về việc chiêu mộ nghĩa binh giúp Lào; Hiện vật Bản án chế độ thực dân Pháp, tập hợp những bài viết của đồng chí Nguyễn Ái Quốc (1921-1924), tố cáo tội ác của thực dân Pháp đối với các dân tộc Đông Dương nói riêng và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới nói chung; Hiện vật Sách Đường Kách mệnh; Ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp Hoàng thân Souphanouvong bàn việc phối hợp kháng chiến giữa Việt Nam và Lào, Hà Nội ngày 4/9/1945….

Triển lãm là một trong nhiều hoạt động phong phú, sinh động trong "Năm Đoàn kết, Hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam 2022", góp phần khắc họa "Quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam".

Triển lãm nêu bật những thành quả, vai trò to lớn của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt giữa hai dân tộc đối với tiến trình cách mạng của mỗi nước, tập trung nhấn mạnh những bước ngoặt lịch sử, sự kiện quan trọng, những thành tựu tiêu biểu mà Nhân dân Việt Nam và nhân dân Lào anh em đã giành được trong quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

Triển lãm diễn ra tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam (số 25 Tông Đản, Hoàn Kiếm, Hà Nội), từ ngày 18/7 - 18/10/2022.

* Trước đó cùng ngày, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Văn phòng Trung ương Đảng Lâm Thị Phương Thanh chủ trì họp báo thông tin về Triển lãm tài liệu, ảnh, hiện vật và sách về "Quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam".