Hiện có ý kiến băn khoăn về việc cùng xây dựng hai luật có nhiều nội dung giống nhau, sẽ gây khó khăn, không hiệu quả trong thực tế triển khai. Tuy nhiên, nhiều ý kiến nhất trí cao với việc xây dựng riêng Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ, từ đó có thể giải quyết được những diễn biến phức tạp về an toàn giao thông. Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, đề cao văn hóa giao thông. Ðể làm được điều này, Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ cần xây dựng được những chế tài nghiêm khắc đối với những người trực tiếp điều khiển phương tiện từ ôtô, xe máy, xe đạp điện, kể cả xe đạp lưu thông trên đường có các hành vi vi phạm an toàn giao thông… Người điều khiển phương tiện phải làm chủ bản thân và đặc biệt là phải tự giác chấp hành luật giao thông đường bộ. Các quy định của luật cần hướng đến tính tự giác, tinh thần tuân thủ nghiêm quy định pháp luật của người tham gia giao thông ngay cả khi không có sự hiện diện của lực lượng chức năng trên các tuyến đường. Ðây là một nội dung rất quan trọng cần được nghiên cứu và xây dựng các quy định phù hợp. Bởi thực tế thời gian qua cho thấy, các vụ tai nạn giao thông xảy ra chủ yếu do chủ quan của người điều khiển phương tiện, với các hành vi, như: phóng nhanh vượt ẩu; lạng lách, đánh võng, đua xe trái phép; dùng chất kích thích; vượt trái phép; lái xe quá thời gian. Ngoài ra, lĩnh vực thi, sát hạch, cấp bằng lái xe ôtô cho người dân là nội dung dự kiến được quy định trong Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ. Ðây cũng là vấn đề được nhiều người dân quan tâm bởi trong thực tế có nhiều hạn chế, yếu kém dẫn đến chất lượng học, thực hành không cao. Có hiện tượng người đã được cấp bằng, điều khiển phương tiện trên đường nhưng không nhớ luật, không hiểu được biển báo, không nhận diện được vạch kẻ…

Theo đó, dự án Luật quy định các vấn đề: Quy tắc giao thông; đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lải xe; đăng ký và cấp, thu hồi biển số xe cơ giới; tổ chức an toàn giao thông, chỉ huy, điều khiển giao thông đường bộ; giải quyết ùn tắc, tai nạn giao thông; các biện pháp thực thi pháp luật trong phát hiện, xử lý vi phạm về trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Tuy nhiên, do còn có ý kiến khác nhau về quy định vấn đề đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe nên các cơ quan đề ra 02 phương án: Phương án 1 (Vấn đề đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe thuộc phạm vi điều chỉnh của dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ); Phương án 2 (Dự thảo Luật Giao thông đường bộ sửa đổi tiếp tục điều chỉnh vấn đề đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe).

Chính phủ đã giao Bộ Công an chủ trì, phổi hợp với Bộ Giao thông vận tải xây dựng nội dung thuyết minh phù hợp cho từng phương án, theo đó:

- Đối với Phương án 1: Việc quy định vấn đề đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe trong dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ quản lý được hành vi chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông một cách xuyên suốt và nhất quán, từ khâu đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe và sau khi được cấp giấy phép lái xe, giải quyết được những vấn đề thực tiễn đang đặt ra hiện nay đòi hỏi phải tăng cường công tác quản lý nhà nước, nâng cao chất lượng người lái xe về kỹ năng điều khiển, kiến thức và ý thức chấp hành pháp luật an toàn giao thông, phòng ngừa, hạn chế các vụ tai nạn giao thông, phù hợp với Công ước Viên về Giao thông đường bộ năm 1968 và luật của nhiều nước trên thế giới, bảo đảm tính hợp lý, đồng bộ và thống nhất, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, bảo vệ tính mạng, tài sản, bảo vệ quyền con người. Đa số thành viên Chính phủ đồng ý với Phương án 1; Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tư pháp đã thống nhất bằng văn bản để Bộ Công an báo cáo Quốc hội theo Phương án 1.

- Đối với Phương án 2: Nếu dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) tiếp tục điều chỉnh vấn đề đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe thì sẽ không phù hợp với cấu trúc, mục tiêu và nội dung của Luật là thúc đẩy phát triển mạnh mẽ kết cấu hạ tầng hiện đại, hiệu quả, nâng cao chất lượng hệ thống mạng lưới đường bộ, phát triển vận tải đường bộ phù họp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới; không giải quyết được bất cập về trật tự, an toàn giao thông đang đặt ra hiện nay về quản lý hành vi của người lái xe như đã phân tích.
 

Ảnh: Lực lượng CSGT Công an tỉnh thực hiện các thủ tục cấp giấy đăng ký xe

 
Có thể nói, công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe là một nội dung đặc biệt quan trọng liên quan đến quản lý hành vi của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông, vừa là chủ thể cần bảo vệ, vừa là nhân tố chính gây mất an toàn giao thông, gây tai nạn giao thông (90% nguyên nhân các vụ tai nạn giao thông là do lỗi của người điều khiển). Do đó, vấn đề đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe thuộc phạm vi điều chỉnh của dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ là thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ trong quản lý nhà nước, góp phần bảo đảm tốt hơn quyền của người tham gia giao thông, giải quyết các vấn đề về ùn tắc, xây dựng văn hóa giao thông văn minh đáp ứng yều cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế./.
 

Văn Triều - phòng Tham mưu Công an tỉnh