Một trong những mục tiêu của chuyến công du tám nước Trung Đông bắt đầu từ ngày 8-1 tới của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ M.Pom-peo là nhằm củng cố mối quan hệ với những đồng minh quan trọng ở khu vực, sau thời gian căng thẳng liên quan một loạt vấn đề. Quan hệ giữa Mỹ và A-rập Xê-út đã trải qua thời gian “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt” sau khi A-rập Xê-út phản đối lập trường của Thượng viện Mỹ cáo buộc Ri-i-át đứng sau vụ sát hại nhà báo G.Kha-sốc-ghi. Theo đó, Thượng viện Mỹ đã thông qua một nghị quyết chấm dứt hỗ trợ quân sự của nước này cho A-rập Xê-út tham chiến tại Y-ê-men. Nhiều Thượng nghị sĩ Mỹ cũng lên tiếng chỉ trích sự tham chiến của A-rập Xê-út làm gia tăng số dân thường bị giết hại trong cuộc chiến ở quốc gia trên bán đảo A-rập. Tiếp đó, quyết định đột ngột của Tổng thống Đ.Trăm về việc rút quân khỏi Xy-ri cũng gây “hẫng hụt” đối với các đồng minh vốn tham gia liên quân do Mỹ đứng đầu chống tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS). Các nước đồng minh khó tránh khỏi cảm giác bị bỏ rơi khi cuộc chiến chống IS đã đi được một chặng đường dài và được cho là đang đi đến hồi kết. Một trong những điểm dừng chân quan trọng trong chuyến công du của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Pom-peo chính là A-rập Xê-út. Đây là nơi mà Mỹ thấy cần có hành động kịp thời nhằm “xoa dịu” sự tức giận của đồng minh, sau những rạn nứt trong quan hệ hai nước. Tổng thống Đ.Trăm luôn khẳng định Ri-i-át là đồng minh quan trọng của Mỹ ở Trung Đông. Oa-sinh-tơn cũng hy vọng sẽ củng cố quan hệ đồng minh với nhóm sáu quốc gia thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), trong bối cảnh GCC bị suy yếu từ năm 2017, liên quan căng thẳng giữa một số nước trong nhóm với Ca-ta. Để củng cố lại nhóm này, Mỹ hy vọng tổ chức Hội nghị GCC sớm trong quý I - 2019.

Nhân dịp này, Oa-sinh-tơn còn bày tỏ mong muốn các đồng minh Trung Đông cùng chia sẻ trách nhiệm bảo đảm an ninh và ổn định tại khu vực, trong bối cảnh ngày càng có nhiều lo ngại về khả năng các tổ chức khủng bố cực đoan xuất hiện trở lại khi Mỹ rút quân khỏi Xy-ri. Trong khi đó, các quốc gia trong khu vực, nhất là I-xra-en, lo ngại việc Mỹ rút quân sẽ tạo điều kiện cho I-ran mở rộng sự hiện diện tại Xy-ri cũng như tăng cường ảnh hưởng trong khu vực. Nhằm trấn an đồng minh, trước thềm chuyến công du Trung Đông của Bộ trưởng Ngoại giao M.Pom-peo, một quan chức Nhà trắng khẳng định, thông điệp mà Mỹ muốn gửi tới các đồng minh ở Trung Đông là, Oa-sinh-tơn sẽ không để rơi “chiếc ô an ninh” ở khu vực có vị trí địa-chính trị quan trọng này, nhất là trong bối cảnh I-ran vẫn được coi là “mối đe dọa” lớn đối với Mỹ hiện nay. Và, trong động thái được coi là lời cảnh báo mạnh mẽ của Oa-sinh-tơn trước việc I-ran tăng cường sức mạnh phòng thủ mới đây, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ M.Pom-peo cho rằng, I-ran không nên thực hiện kế hoạch phóng các thiết bị không gian và thử tên lửa, nhằm tránh phải đối mặt sự cô lập hơn nữa về kinh tế và ngoại giao. Theo ông Pom-peo, các tên lửa SLV mà I-ran dự định phóng thuộc loại công nghệ sử dụng trong việc chế tạo tên lửa đạn đạo và cho rằng vụ phóng sẽ “gây nguy hiểm cho sự ổn định và an ninh quốc tế”. Phản ứng trước sức ép ngày càng tăng từ phía Mỹ, I-ran đang đáp trả bằng cách mở rộng phạm vi hoạt động của lực lượng hải quân, dọa phong tỏa eo biển Hoóc-mút, tuyến vận tải biển quốc tế huyết mạch ở vùng Vịnh... KẾ hoạch công du Trung Đông của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ

M.Pom-peo được công bố sẽ kéo dài hai tuần. Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ gánh trên vai sứ mệnh phải xoa dịu các đồng minh quan trọng tại Trung Đông, sau những sóng gió xảy ra trong quan hệ giữa hai bên gần đây. Tuy nhiên, việc Mỹ có thể củng cố được lòng tin đối với các đồng minh ở Trung Đông hay không còn phụ thuộc vào những bước đi cụ thể tiếp theo trong chính sách của Tổng thống Đ.Trăm đối với khu vực vốn có lợi ích chiến lược lớn đối với Oa-sinh-tơn lâu nay.

Nguồn nhandan.com.vn