Gập ghềnh đường tới hòa bình
Cập nhật ngày: 4-08-2015
 
Bất chấp các lệnh ngừng bắn và đề xuất giải pháp hòa bình thời gian qua, cuộc đối đầu quân sự giữa Lực lượng vũ trang cách mạng Cô-lôm-bi-a (FARC) với Chính phủ nước này vẫn chưa có dấu hiệu giảm nhiệt. Tình thế này đã phủ bóng đen lên nỗ lực đối thoại nhằm chấm dứt hơn năm thập niên xung đột của hai bên, khiến cánh cửa hòa bình tại quốc gia Nam Mỹ chưa thể hé mở.
 


Đoàn xe bị buộc phải đổ dầu thô xuống đường ở bang Pu-tu-ma-giô, miền nam Cô-lôm-bi-a.

Kể từ cuối năm 2012, FARC và Chính phủ Cô-lôm-bi-a đã trải qua 38 cuộc gặp song phương với sáu lần FARC ra tuyên bố ngừng bắn đơn phương trong nỗ lực chấm dứt xung đột kéo dài hơn 50 năm qua. Tuy nhiên, trong ba tháng gần đây, tình hình bạo lực leo thang cùng những cáo buộc, đổ lỗi qua lại giữa hai bên đã khiến tiến trình hòa bình tại quốc gia Nam Mỹ này rơi vào thế "ngàn cân treo sợi tóc". Liên tiếp hàng chục vụ tiến công phá hủy hệ thống cơ sở hạ tầng do FARC tiến hành, mục tiêu để trả đũa các vụ tiến công và không kích quân đội Chính phủ khiến nhiều tay súng của nhóm du kích thiệt mạng. Trong đó, gây thiệt hại nặng nề là vụ FARC đặt bom phá hủy đường ống dẫn dầu tại bang tây-nam Na-ri-nô và ép các tài xế trong đoàn 19 xe chở nguyên liệu buộc phải đổ 200 nghìn thùng dầu thô xuống đường ở bang miền nam Pu-tu-ma-giô hồi đầu tháng 6. Chưa kể các hành động đánh phá trạm điện, nhà máy nước và trường học làm dấy lên lo ngại về ô nhiễm môi trường, "đánh" mạnh vào nền kinh tế và đời sống của người dân Cô-lôm-bi-a. Đây là tiếng chuông cảnh báo những nỗ lực đàm phán của hai bên trong gần ba năm qua vẫn chưa thật sự mang lại kết quả. Tổng thống Cô-lôm-bi-a M.Xan-tốt lên án các vụ tiến công nêu trên, coi đây là những hành động "khủng bố" và "vô lý". Bộ trưởng Nội vụ Cô-lôm-bi-a P.Cri-xtô đồng thời nhận định, những hành động này của FARC đi ngược hoàn toàn với ý nguyện về tương lai hòa bình, bền vững của đất nước.

Được thành lập năm 1964, FARC là tổ chức vũ trang lâu đời nhất tại khu vực Mỹ la-tinh. Từ những năm 80 của thế kỷ trước, Chính quyền Bô-gô-ta và FARC từng ba lần tiến hành đàm phán hòa bình, song đều thất bại. Khi xung đột xảy ra, nền kinh tế là bộ phận chịu ảnh hưởng nặng nề trước tiên. Theo các nhà phân tích, kinh tế Cô-lôm-bi-a có thể đạt gấp hai lần mức tăng trưởng 4% trong mười năm qua nếu không bị xung đột "ngáng chân". Việc FARC chấm dứt các vụ tiến công và hòa bình được thiết lập sẽ mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn cho nền kinh tế Cô-lôm-bia, do hầu hết các mỏ dầu và khoáng sản của nước này nằm trong những khu vực có sự hiện diện của nhóm vũ trang. Bên cạnh đó, giải quyết nạn buôn bán ma túy là một trong những điểm chính của chương trình hòa đàm giữa Chính quyền Bô-gô-ta và FARC.

Trong bối cảnh căng thẳng tiếp tục leo thang, một tia hy vọng mới cho nền hòa bình ở quốc gia vùng Nam Mỹ được nhen nhóm. Mới đây, FARC bày tỏ thiện chí khi quyết định thực hiện lệnh ngừng bắn đơn phương kéo dài một tháng, bắt đầu từ ngày 20-7 nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đối thoại song phương. Ngay sau đó, Tổng thống Xan-tốt khẳng định sẵn sàng đẩy nhanh đàm phán với FARC để đạt được thỏa thuận hòa bình vĩnh viễn. Trước đó, vào tháng 6, Chính phủ và lực lượng vũ trang cũng nhất trí thành lập Ủy ban sáng tỏ sự thật, chung sống và không tái diễn, nhằm điều tra những vi phạm diễn ra trong hơn nửa thế kỷ xung đột và xác định trách nhiệm liên quan. LHQ và nhóm các nước trung gian hòa giải, gồm Cu-ba, Na Uy, Chi-lê và Vê-nê-xu-ê-la, thời gian qua tích cực kêu gọi các bên chấm dứt căng thẳng, hướng tới ngừng bắn vô thời hạn.

Hơn 50 năm xung đột làm 220 nghìn người chết, khoảng 6,8 triệu người mất nhà cửa, cuộc xung đột nội bộ ở Cô-lôm-bi-a là cuộc chiến tranh dài nhất trong lịch sử khu vực Mỹ la-tinh. Hơn ai hết, Chính phủ và người dân Cô-lôm-bi-a hiểu được cái giá đổi lấy hòa bình đắt đỏ thế nào. Dù có những bước đi tích cực sau gần ba năm đàm phán, song nền hòa bình, ổn định của một quốc gia không đến từ một phía, mà các bên liên quan phải cùng nhượng bộ để tạo dựng môi trường ổn định chung. Như Điều phối viên LHQ tại Cô-lômbi-a P.Hốc-chin nhận định, nếu các bên tiếp tục lô-gíc phản công khi bị tiến công, thỏa thuận hòa bình sẽ mãi chỉ nằm trên bàn giấy.
Nguồn nhandan.com.vn