Thủ đô Xơ-un của Hàn Quốc là nơi ghi dấu cuộc gặp cấp cao lần thứ sáu giữa Hàn Quốc - Trung Quốc - Nhật Bản, gồm Tổng thống nước chủ nhà Pắc Cưn Hê, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Thủ tướng Nhật Bản Sin-dô A-bê. Cơ chế họp cấp cao giữa lãnh đạo của ba nước láng giềng lớn nhất Đông - Bắc Á này được tổ chức lần đầu năm 2008, tại Bắc Kinh (Trung Quốc) và được duy trì đều đặn hằng năm cho đến năm 2012. Tuy nhiên, từ đó đến nay cơ chế này bị gác lại do những tranh cãi về lãnh thổ cũng như các vấn đề về lịch sử. Chính vì vậy, cuộc gặp cấp cao ba bên đầu tiên giữa ba nước kể từ tháng 5-2012 đến nay mang ý nghĩa quan trọng, nhằm cải thiện quan hệ giữa ba nước có vai trò quan trọng hàng đầu ở khu vực Đông - Bắc Á, nhóm nước chiếm 20% dân số thế giới, 22% sản lượng kinh tế toàn thế giới và 47% tỷ lệ dự trữ ngoại tệ toàn cầu. Theo Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu các vấn đề quốc tế của Trung Quốc Nguyễn Tông Trạch, mặc dù việc ba nước nối lại đàm phán cấp cao ba bên không có nghĩa là cả ba nước đã giải quyết được các vấn đề tồn tại, song điều đó cho thấy các nước này đều tạm gạt những khác biệt và mong muốn cải thiện quan hệ ba bên.

Không nằm ngoài dự đoán của giới phân tích, tại cuộc hội đàm cấp cao kéo dài 90 phút tại Xơ-un, lãnh đạo ba nước Đông - Bắc Á đã nhất trí tạm gạt sang một bên những khúc mắc lịch sử để thảo luận những mối quan tâm chung về an ninh và thương mại. Các nhà lãnh đạo của ba nước cũng nhất trí khôi phục hoàn toàn cơ chế hợp tác ba bên và ra tuyên bố chung kêu gọi tăng cường hợp tác tại Đông - Bắc Á. Các điểm chính mà lãnh đạo ba nước đạt được, gồm: Tiến hành cuộc gặp cấp cao ba bên theo định kỳ; tiếp tục đàm phán về tự do thương mại, nỗ lực hợp tác vì sự phát triển bền vững; tăng cường giao lưu nhân dân và trao đổi văn hóa giữa ba nước; tăng cường hợp tác về các vấn đề khu vực và toàn cầu cũng như gia tăng nỗ lực nối lại đàm phán sáu bên về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Tổng thống nước chủ nhà Pắc Cưn Hê nhấn mạnh, ba nước đang làm sâu sắc thêm sự phụ thuộc lẫn nhau về mặt kinh tế, mặc dù các cuộc tranh cãi liên quan các vấn đề chính trị và an ninh đang cản trở các nước láng giềng này phát huy tối đa tiềm năng hợp tác; đồng thời, bày tỏ hy vọng ba nước sẽ tiến bước trên con đường cùng tồn tại và hợp tác. Tổng thống Pắc Cưn Hê cũng nhất trí phối hợp với lãnh đạo Trung Quốc và Nhật Bản để hướng tới hoàn thiện Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện (RCEP), cũng như thỏa thuận tự do thương mại (FTA) giữa ba nước. Theo Thủ tướng Nhật Bản Sin-dô A-bê, lãnh đạo ba nước đã trao đổi thẳng thắn nhiều vấn đề, vì sự thịnh vượng và hòa bình ở khu vực. Ông A-bê kêu gọi các nhà lãnh đạo ba nước đẩy nhanh đà hợp tác ba bên và nêu rõ, cả ba nước đều có trách nhiệm lớn đối với hòa bình và thịnh vượng ở khu vực cũng như đối với sự ổn định và hòa bình của thế giới. Về phần mình, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho rằng, bản thân cuộc họp lần này là bước đi ban đầu hướng tới sự hợp tác ba bên, nhưng nêu rõ rằng sự hợp tác này cần được thực hiện dựa trên việc giải quyết các vấn đề nhạy cảm, trong đó có cả các vấn đề liên quan lịch sử.

Bên lề Hội nghị cấp cao Hàn Quốc - Trung Quốc - Nhật Bản lần thứ sáu cũng đã diễn ra các cuộc gặp cấp cao song phương quan trọng khác, gồm cuộc gặp giữa Hàn Quốc - Trung Quốc, Nhật Bản - Trung Quốc và Nhật Bản - Hàn Quốc, nhằm cải thiện mối quan hệ nhiều thăng trầm giữa từng cặp nước này. Cuộc gặp giữa Tổng thống Hàn Quốc Pắc Cưn Hê và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nhằm khẳng định mong muốn của hai nước thúc đẩy mối quan hệ song phương, cũng như đóng góp cho hòa bình và ổn định tại khu vực; cuộc gặp giữa Thủ tướng Nhật Bản Sin-dô A-bê với người đồng cấp Trung Quốc Lý Khắc Cường làm “ấm lại” quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc bị “đóng băng”, thậm chí trở nên căng thẳng trong các năm 2012 và 2013 liên quan những vấn đề lịch sử và tranh chấp ở quần đảo Xên-ca-cư/Điếu Ngư; cuộc gặp giữa Tổng thống Hàn Quốc Pắc Cưn Hê và Thủ tướng Nhật Bản Sin-dô A-bê được nhận định là dấu hiệu rõ ràng nhất thể hiện nỗ lực của hai nước nhằm cải thiện quan hệ song phương.

Thủ tướng Sin-dô A-bê tuyên bố, cuộc gặp ba bên Hàn Quốc - Trung Quốc - Nhật Bản lần này là bước đột phá đối với ba nước cũng như khu vực, được thực hiện theo sáng kiến của Tổng thống Hàn Quốc Pắc Cưn Hê. Lãnh đạo ba nước nhất trí mở rộng hợp tác kinh tế vì sự phồn vinh ở khu vực Đông - Bắc Á, đồng thời tăng cường hợp tác giữa ba nước nhằm tạo động lực tăng trưởng mới cho khu vực kinh tế phát triển năng động nhất thế giới này. Qua đó, đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Nguồn nhandan.com.vn