Mở đầu phiên thảo luận góp ý Báo cáo công tác nhiệm kỳ của Quốc hội, đại biểu Trần Minh Diệu (Quảng Bình) đánh giá cao những nội dung đề cập trong dự thảo báo cáo; đồng thời đại biểu góp ý thêm về hoạt động giám sát của Quốc hội. Theo đại biểu, nội dung giám của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội còn dàn trải, cần có sự điều chỉnh trong nhiệm kỳ tới… Đại biểu cũng trao đổi thêm về những tồn tại, hạn chế trong hoạt động của Quốc hội, đề nghị đổi mới phương pháp tổng hợp ý kiến ĐBQH, cách thức xin ý kiến ĐBQH về những vấn đề còn ý kiến khác nhau…
Đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (Cần Thơ) cho biết, cử tri đánh giá cao nỗ lực hoạt động của Quốc hội và các Ủy ban của Quốc hội… nhất là trong hoạt động lập hiến, lập pháp, hoạt động chất vấn, hoạt động giám sát, hoạt động lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh Quốc hội bầu, phê chuẩn... Tuy nhiên, cử tri chưa hài lòng với việc một ĐBQH vắng mặt trong các kỳ họp cuối khóa; việc lùi một số dự án luật; luật chậm đi vào cuộc sống; sức cạnh tranh của nền kinh tế thấp; đầu tư cho nông nghiệp còn hạn chế; những khó khăn trong sản xuất nông nghiệp, phòng chống hạn hán, ngập mặn... chưa có giải pháp xử lý căn cơ...
Đại biểu Nguyễn Thái Học (Phú Yên) khẳng định những kết quả đạt được trong hoạt động của Quốc hội và các ĐBQH, và bày tỏ băn khoăn về chất lượng hoạt động của một số đại biểu; về vấn đề theo dõi giải quyết kiến nghị của cử tri; bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân…
Đại biểu Trần Khắc Tâm (Sóc Trăng) cho rằng Bản báo cáo của Quốc hội đã thẳng thắn nhìn nhận, đánh giá khách quan cả về những kết quả đã đạt được, cả về những yếu kém cần khắc phục trong thời gian tới.
Đại biểu cũng cho rằng nhiệm kỳ qua còn không ít vấn đề Quốc hội, ĐBQH chưa đáp ứng hết được những mong mỏi của cử tri; chưa tạo được cơ chế bứt phá để đất nước tiến nhanh "bằng bạn, bằng bè"... Đại biểu cho rằng, nhiệm vụ căn bản nhất, cấp bách nhất của nhiệm kỳ tới là thực hiện cải cách bộ máy. Đất nước ta sớm khắc phục được tồn tại, hạn chế hay không, có hội nhập thành công hay không, có phát triển bền vững hay không phụ thuộc vào việc chúng ta có thể chế tốt và có bộ máy chỉ đạo, điều hành đủ tâm, đủ tầm hay không. Một bộ máy còn những chỗ chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ thì bộ máy ấy sẽ còn tình trạng dẫm chân lên nhau, khó đạt hiệu năng, hiệu quả cao nhất. Một hệ thống chính trị và một bộ máy cồng kềnh, đồ sộ, không tinh giản được biên chế thì sẽ không tiến hành cải cách được chế độ tiền lương, khó chống được tình trạng tham nhũng, cửa quyền.
Đặc biệt, đại biểu Trần Khắc Tâm đề nghị báo cáo tổng kết nhấn mạnh bài học về dân chủ. Theo đại biểu, nếu cán bộ là cái gốc của mỗi công việc thì dân chủ là cái gốc để giải quyết mỗi vấn đề. Có dân chủ mới có đồng thuận, có đồng thuận mới có đoàn kết, có đoàn kết mới có sức mạnh, có sức mạnh mới có thành công.
Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cho rằng chất lượng kỳ họp Quốc hội và các quyết sách không ngừng nâng lên, sát thực tế hơn, được cử tri ghi nhận, đánh giá cao. Cùng với Hiến pháp, Quốc hội đã ban hành nhiều luật, nghị quyết... để tạo lập khung khổ pháp lý, giải quyết các vấn đề bức xúc của cuộc sống,...
Tuy nhiên, Quốc hội vẫn còn "nặng nợ với cử tri", hoạt động của Quốc hội cũng còn nhiều hạn chế cần khắc phục trong nhiệm kỳ tới. Cụ thể, trong xây dựng luật, cử tri đề nghị Quốc hội cần xem xét trách nhiệm người đứng đầu khi luật không đi vào cuộc sống; đối với việc lấy phiếu tín nhiệm các chức danh Quốc hội bầu và phê chuẩn chỉ nên quy định 2 mức là tín nhiệm và không tín nhiệm; đồng thời cần nâng cao số lượng, chất lượng ĐBQH chuyên trách để Quốc hội hoạt động ngày càng chuyên nghiệp hơn, hiệu quả hơn...
Đại biểu Trương Thị Huệ (Thái Nguyên) đánh giá cao tâm huyết, trách nhiệm và kết quả hoạt động của Chủ tịch Quốc hội, UBTVQH... đồng thời đại biểu góp ý một số giải pháp nâng cao chất lượng xây dựng luật, theo đó cơ quan thẩm tra Luật cần phải thẩm tra các văn bản hướng dẫn để bảo đảm tính thống nhất và khả năng thực thi của luật. Đại biểu cũng cho rằng để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát thì giám sát phải gắn với vụ việc cụ thể, hoạt độngchất vấn phải làm rõ trách nhiệm...
Đại biểu Khúc Thị Duyền (Thái Bình) đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng xây dựng luật, theo đó khi ban hành chính sách phải tính tới khả năng bảo đảm các điều kiện kinh tế-xã hội thực tiễn của đất nước để có tính khả thi cao; khi xây dựng luật, nội dung nào không tiếp thu ý kiến góp ý cần phải giải trình cặn kẽ... Góp ý nâng cao chất lượng tổ chức giám sát, đại biểu đề nghị cần chọn nội dung giám sát có trọng tâm, chuyên sâu, giám sát chi tiết, không dàn trải, cần có các cán bộ chuyên sâu tham gia đoàn giám sát...
Đại biểu Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa-Vũng Tàu) cho rằng nhiệm kỳ tới Quốc hội cần có biện pháp xử lý với những trường hợp không bảo đảm chất lượng, tiến độ trình và thông qua dự án luật. Theo đó, phải thực hiện nghiêm quy trình xây dựng, ban hành luật, pháp lệnh theo quy định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015. Đồng thờiphải làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan soạn thảo, phải minh bạch "khen chê rõ ràng, luật nào không đi được vào cuộc sống thì phải có người chịu trách nhiệm". Quốc hội "dứt khoát nói không" đối với những dự luật không bảo đảm chất lượng. Đồng thời phải nâng cao chất lượng ĐBQH chuyên trách, để lực lượng này thực sự trở thành lực lượng nòng cốt của Quốc hội cần nâng số lượng ĐBQH chuyên trách lên khoảng 40%; đồng thời tăng cường bảo đảm cơ sở vật chất cho hoạt động của Quốc hội, ĐBQH...
Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Bình Phước) cho rằng để nâng cao hiệu quả hoạt động của các Ủy ban cần bổ sung thành phần đại biểu là người dân tộc trong các Ủy ban của Quốc hội. Đại biểu đề xuất nội dung của Báo cáo công các nhiệm kỳ cần đánh giá sâu sắc hơn về những đóng góp của các đại biểu nữ, đại biểu dân tộc thiểu sốtrong hoạt động của Quốc hội, đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các đại biểu nữ, đại biểu trẻ, đại biểu các dân tộc thiểu số...
Tán thành cơ bản với các nội dung nêu trong báo cáo, các đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa), Nguyễn Văn Phúc (Hà Tĩnh), Ngô Đức Mạnh(Bình Thuận), Bùi Ngọc Chương (Cà Mau), Phạm Đức Châu (Quảng Trị), Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng), Nguyễn Thị Quyết Tâm(TPHCM), Trần Thị Quốc Khánh (Hà Nội), Trần Du Lịch (TPHCM),Dương Trung Quốc (Đồng Nai), Hà Huy Thông (Thừa Thiên-Huế),Lê Việt Trường (An Giang), Võ Thị Dung (TPHCM), Huỳnh Văn Tính(Tiền Giang), Nguyễn Bắc Việt (Ninh Thuận)... cũng thảo luận, góp ý sôi nổi nhiều nội dung nhằm hoàn thiện dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ của Quốc hội.
Đồng thời các đại biểu cũng phân tích sâu sắc, đề xuất nhiều giải pháp thiết thực về đổi mới quy trình để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng pháp luật; cải cách hệ thống chính trị, cải cách bộ máy Nhà nước; đổi mới phương thức làm việc để nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động của Quốc hội, UBTVQH, ĐBQH, nhất là trong hoạt động giám sát tối cao, hoạt động chất vấn, ra quyết sách về các vấn đề quốc kế dân sinh, giải quyết kiến nghị của cử tri, giải quyết các vấn đề bức xúc liên quan đến đời sống người dân, hoạt động của doanh nghiệp, chuẩn hóa hoạt động đối ngoại của Quốc hội...
Các đại biểu cũng đề xuất những giải pháp liên quan đến việc nâng cao chất lượng công tác tổ chức và nhân sự trong các cơ quan của Quốc hội nhằm phát huy vai trò của ĐBQH, nhất là đại biểu chuyên trách, để Quốc hội hoạt động ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của cử tri cả nước.
* Trước đó, sáng 22/3, trình bày Báo cáo công tác nhiệm kỳ khoá XIII của Quốc hội, Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, trong năm năm qua, toàn bộ hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và mỗi đại biểu đều hướng tới mục đích phục vụ Tổ quốc, phụng sự nhân dân; làm Hiến pháp, làm luật vì dân, giám sát để phục vụ dân; là đại biểu sống trong dân, được nhân dân tin yêu, đồng tình, chia sẻ, ủng hộ, đóng góp ý kiến và giám sát mọi hoạt động.
Trong nhiệm kỳ, Quốc hội đã thông qua tổng cộng 222 bộ luật, luật, nghị quyết và pháp lệnh. Trong đó, thành tựu nổi bật của nhiệm kỳ khóa XIII là Quốc hội đã làm tròn trọng trách ban hành Hiến pháp năm 2013 và căn bản hoàn thành việc cụ thể hóa tinh thần Hiến pháp trong các đạo luật về tổ chức bộ máy Nhà nước; bảo vệ công lý, quyền con người, quyền công dân; hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; củng cố quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội; bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Bên cạnh đó, Quốc hội đã dành nhiều thời gian tập trung thảo luận, lắng nghe, gạn lọc, tiếp thu ý kiến, kiến nghị, đề xuất của các ngành, các cấp và đồng bào, cử tri cả nước; kịp thời ban hành các quyết sách đưa đất nước vượt qua khó khăn, thách thức.
Cùng với hoạt động lập pháp, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động giám sát của Quốc hội đã có nhiều đổi mới, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong hoạt động của bộ máy nhà nước từ Trung ương đến cơ sở; bảo đảm để pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh, đồng thời chỉ ra những vấn đề nổi cộm trong đời sống kinh tế-xã hội, những bất cập về chính sách, pháp luật cần sớm được khắc phục, sửa đổi, bổ sung.
Nhiều hoạt động đối ngoại song phương, đa phương của Quốc hội cũng được đẩy mạnh, góp phần thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác nhiều mặt với nghị viện các nước và các tổ chức quốc tế, đưa các mối quan hệ này phát triển cả chiều rộng lẫn chiều sâu.
Đại biểu Quốc hội khóa XIII có cơ cấu khá hợp lý, luôn giữ gìn phẩm chất đạo đức; có năng lực, trình độ, kỹ năng hoạt động ngày một nâng cao; có bản lĩnh vững vàng, tinh thần trách nhiệm; luôn tâm huyết, trăn trở trước những khó khăn, bức xúc của đời sống xã hội; những nguy cơ, thách thức đặt ra trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Các vị đại biểu Quốc hội thực sự trở thành trung tâm hoạt động của Quốc hội, các kỳ họp Quốc hội.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Báo cáo công tác nhiệm kỳ khoá XIII của Quốc hội cũng nêu rõ, hoạt động lập pháp còn không ít hạn chế. Việc thường xuyên phải điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh chưa được khắc phục. Quốc hội cũng nhận rõ phần trách nhiệm trước những tồn tại, yếu kém của đất nước. Đó là: chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp; sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn; cơ cấu ngân sách chưa hợp lý, bội chi cao, nợ công tăng; tái cơ cấu kinh tế chậm; ô nhiễm môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm đang là những vấn đề bức xúc…
Mặc dù có nhiều cải tiến, đổi mới, nhưng hoạt động giám sát của Quốc hội vẫn còn không ít hạn chế, bất cập. Trong một số trường hợp, chưa có cơ chế xác định rõ trách nhiệm của các chủ thể liên quan, quy trình xử lý và chế tài phù hợp; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện kết luận, kiến nghị sau giám sát chưa thực sự quyết liệt, không ít vụ việc chậm được giải quyết, gây bức xúc trong dư luận; hoạt động đối ngoại của Quốc hội còn một số hạn chế, bất cập. Công tác tham mưu, dự báo chiến lược còn bị động; hoạt động của tổ chức nghị sĩ hữu nghị không thường xuyên, hình thức và nội dung hoạt động chưa phong phú…
* Trình bày báo cáo công tác nhiệm kỳ 2011-2016, Tổng kiểm toán Nhà nước Nguyễn Hữu Vạn cho biết, nhiệm kỳ 2011-2015, mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, song những kết quả và thành tựu Kiểm toán nhà nước đã đạt được là toàn diện và có tầm ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển trong những năm tiếp theo.
Hành lang pháp lý cho tổ chức và hoạt động của Kiểm toán nhà nước ngày càng hoàn thiện; Năng lực kiểm toán ngày càng được nâng cao, hoạt động chuyên nghiệp hơn; qua đó đã góp phần tăng thu, giảm chi ngân sách và xử lý tài chính khác 101.037 tỷ đồng, bằng 55% số kiến nghị xử lý tài chính trong 21 năm hoạt động của Kiểm toán nhà nước (184.486 tỷ đồng), trong đó 03 năm gần đây số liệu kiến nghị thực tăng thu, giảm chi ngân sách nhà nước tăng cao gần hai lần so với các năm trước (năm 2013 là 8.683 tỷ đồng; năm 2014 là 8.061 tỷ đồng; năm 2015 là 12.658 tỷ đồng). Đồng thời, 5 năm qua, Kiểm toán nhà nước đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ 360 văn bản...
Tuy nhiên, hoạt động kiểm toán vẫn còn những tồn tại, hạn chế như: Quy mô kiểm toán hàng năm tuy đã được mở rộng nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu; việc tham gia vào quá trình xem xét, thẩm tra về dự toán Ngân sách nhà nước, phân bổ Ngân sách Trung ương chất lượng chưa cao...; công tác phối hợp, trao đổi, chia sẻ thông tin và thực hiện các quy chế phối hợp với các bộ ngành Trung ương, địa phương chưa thường xuyên, kịp thời; Bộ máy tổ chức chưa hoàn thiện...
Theo Chinhphu.vn