Chiều 24/8, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) xem xét, cho ý kiến về dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi). Báo cáo một số vấn đề lớn về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế (UBKT) Vũ Hồng Thanh cho biết, nhiều ý kiến đề nghị không quy định bắt buộc mà chỉ khuyến khích giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản. Một số ý kiến nhất trí về quy định các loại giao dịch bất động sản thông qua sàn.
Theo Thường trực UBKT, thực tiễn tổng kết thi hành Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 cho thấy, các sàn giao dịch bất động sản hiện nay không bảo đảm minh bạch, không bảo đảm tính an toàn pháp lý của giao dịch vì sàn giao dịch bất động sản là một bên hưởng lợi ích trong quan hệ giao dịch.
"Việc bắt buộc giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản là không phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, cản trở quyền tự do kinh doanh, tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng quy định của pháp luật để độc quyền, làm lũng đoạn thị trường, không bảo đảm thực hiện nhiệm vụ phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, an toàn, bền vững", Chủ nhiệm UBKT lý giải.
Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo luật đã được chỉnh sửa theo hướng, bỏ quy định về các giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản tại Chương VII nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư và khách hàng được tự do lựa chọn phương thức giao dịch; đồng thời bổ sung khoản 7, Điều 8 dự thảo luật về chính sách của Nhà nước đối với đầu tư kinh doanh bất động sản. Theo đó, "Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng và quyền sử dụng đất thông qua sàn giao dịch bất động sản".
Thảo luận tại phiên họp, Trung tướng Lê Quốc Hùng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an đề nghị nghiên cứu, bổ sung vào Chương 3 dự thảo luật quy định về trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc để dự án kéo dài, bàn giao nhà ở và công trình xây dựng không đảm bảo thời gian, chất lượng như thoả thuận. Đối với tổ chức, cá nhân cho thuê, mua nhà, công trình xây dựng thuộc quyền sở hữu hợp pháp, chuyển nhượng, cho thuê, thuê lại, Bộ Công an đồng ý theo phương án 1 do Thường trực UBKT trình bày.
Tại Điều 59 dự thảo luật về nghĩa vụ của giao dịch bất động sản, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng đề nghị bổ sung quy định theo hướng, các sàn giao dịch bất động sản phải kết nối với hệ thống cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản; phải cập nhật giao dịch thành công lên hệ thống thông tin dữ liệu để tạo điều kiện cho người dân dễ dàng tiếp cận thông tin về sản phẩm và minh bạch trong hoạt động kinh doanh.
Đại diện Cơ quan soạn thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, thực tế hiện nay việc giao dịch qua sàn chỉ mới khuyến khích và cũng dẫn tới nhiều hệ luỵ về tính minh bạch, công khai. "Do chỉ khuyến khích nên điều kiện, yêu cầu, quy định về sàn không được rõ ràng, hoạt động giao dịch bất động sản để lại hệ luỵ ảnh hưởng người mua rất nhiều. Nhiều vụ việc tranh chấp bất động sản, chủ đầu tư không công khai, minh bạch giao dịch nên ảnh hưởng thị trường, người mua...", ông lý giải.
Trước yêu cầu thực tế đặt ra và kinh nghiệm một số sàn giao dịch trái phiếu, Chính phủ mong muốn, thời gian tới, đề xuất Quốc hội theo hướng, các hoạt động kinh doanh bất động sản sẽ giao dịch qua sàn để đảm bảo công khai, minh bạch, có sự kiểm soát, vừa chống thất thu thuế cho ngân sách, đồng thời bảo vệ người mua, nhất là khi bất động sản là tài sản lớn.
"Chúng tôi đề xuất UBTVQH, Quốc hội đưa vào dự thảo luật những nguyên tắc cơ bản về điều kiện thành lập sàn, hàng hoá, phạm vi, quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của sàn và các bên liên quan, kết nối hệ thống thông tin dữ liệu với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia... giúp hệ thống bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh hơn", Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho hay.
Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ viện dẫn quan điểm của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm về xây dựng cơ chế minh bạch, đánh giá giá trị đất đai, bất động sản theo cơ chế thị trường và Nghị quyết 18 của Trung ương yêu cầu xây dựng hệ thống thông tin bất động sản gắn với thông tin đất đai, hoàn thiện cơ sở pháp lý, tăng cường thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt trong giao dịch bất động sản.
"Nếu thanh toán qua ngân hàng cả thì sàn hay không sàn vẫn minh bạch, quan trọng không phải ép người ta lên sàn, mà phải kiểm soát được giao dịch, dòng tiền. Thị trường phải để tự do vận hành" - Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm. Theo Chủ tịch Quốc hội, có thời kỳ chúng ta từng trả giá rất nhiều về sàn giao dịch vàng. Trong khi các công ty kinh doanh bất động sản có thể tự tổ chức mạng lưới phân phối, trong một tập đoàn kinh doanh bất động sản có hẳn những công ty chuyên về phân phối, hoặc họ liên kết phân phối qua các nhà đầu tư thứ cấp...
"Nhiều loại thị trường, nhiều loại sàn khác nhau, không phải cứ có sàn mới tốt. Chúng ta phải thông suốt chỗ này, anh đừng có lo thay cho người ta chỗ này. Các tập đoàn kinh doanh bất động sản tự tổ chức hệ thống phân phối nhiều, thị trường đầy đủ, thanh toán không dùng tiền mặt, dữ liệu tốt thì tự nhiên sẽ minh bạch...", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Phát biểu thêm tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nêu thực tế, sàn giao dịch bất động sản hiện nay chủ yếu của các nhà đầu tư, phân phối và việc quản lý hết sức lỏng lẻo, chưa tiêu chuẩn hoá các sản phẩm để đưa vào quản lý như Chủ tịch Quốc hội nói. Do đó, cần khuyến khích các sàn giao dịch của các nhà kinh doanh bất động sản và các hệ thống phân phối, tiêu chuẩn hoá các sản phẩm và phải minh bạch, hướng tới thành lập sàn giao dịch bất động sản quốc gia.
"Làm sao Chính phủ kiểm soát được toàn bộ các thông tin thị trường, thực hiện cung cấp miễn phí. Khi trao đổi trên sàn sẽ bảo đảm tính pháp lý, các thông tin và đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng", Phó Thủ tướng khẳng định. Cho rằng rủi ro đối với khách hàng hiện nay chủ yếu xảy ra đối với dự án bất động sản hình thành trong tương lai, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kiến nghị, đối với chủ đầu tư của các dự án bất động sản hình thành trong tương lai bắt buộc phài đưa lên sàn giao dịch.
Nguồn: cand.com.vn