Ngày 6/6, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trình bày tờ trình về chủ trương đầu tư các dự án xây dựng đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1; Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1; Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1 và 2 dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội, đường Vành đai 3 TP.HCM. Sau đó, Quốc hội tiến hành thảo luận ở tổ về 5 dự án này.
Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát
Tham gia thảo luận tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, để chuẩn bị cho 5 dự án đường cao tốc là nội dung khó khăn, tốn nhiều thời gian của các cơ quan Quốc hội và Chính phủ. Trong khi khóa XIV chỉ có 1 dự án thì khóa XV có đến 5 dự án trọng điểm quốc gia. "Đây đều là các dự án cấp thiết, là động lực và có tính chất kết nối vùng. Về cơ bản các dự án đã đạt được sự đồng thuận cao của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ", Chủ tịch Quốc hội khẳng định.
Nói về nguồn vốn thực hiện dự án, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho biết, các dự án này phải áp dụng nhiều cơ chế đặc thù khác với quy định của luật hiện hành. Đơn cử, Luật Ngân sách không cho phép lấy ngân sách cấp này chi cho cấp kia. "Cao tốc thuộc trách nhiệm của Trung ương, trong khi đường song hành vành đai lại thuộc trách nhiệm của địa phương. Địa phương có nguồn thu từ đất đai khá lớn với khoảng hơn 200.000 tỷ đồng. Trong điều kiện khó khăn về nguồn vốn như hiện nay, sẽ xin Quốc hội chấp thuận dùng cả vốn Trung ương và vốn địa phương cho 5 dự án tùy theo khả năng cam kết của địa phương. Tình thế đặc biệt nên cần có giải pháp đặc biệt" – Chủ tịch Quốc hội nói.
Làm rõ trách nhiệm của cơ quan đầu mối
Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, cũng cần làm rõ thế nào là đầu mối và trách nhiệm của cơ quan đầu mối thế nào khi thực hiện từng đoạn nhưng yêu cầu phải thống nhất toàn tuyến. “Vấn đề quản trị dự án, bảo trì, bảo hành và vận hành sau khi đưa vào khai thác sử dụng cũng là khâu quan trọng cần quan tâm làm tốt. Thu phí thế nào, tổ chức giao thông ra sao là vấn đề cần được đặc biệt quan tâm ngay từ bước đầu triển khai" - Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
Nói về phần đóng góp vốn của địa phương vào dự án, Chủ tịch Quốc hội cho hay, các địa phương phải cam kết với Chính phủ việc bố trí vốn, còn Chính phủ phải có trách nhiệm cam kết với Quốc hội về tổng số vốn, phân kỳ vốn theo tiến độ. Khi điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư địa phương cũng phải cam kết bỏ thêm phần tương ứng để hoàn thành dự án. Vốn cam kết phải nằm trong ngân sách đầu tư công trung hạn của địa phương. Nghị quyết Quốc hội cũng sẽ ghi rất cụ thể việc này. Việc tổ chức thực hiện cũng cần làm sao cho khả thi. Một lần có nhiều dự án trọng điểm quốc gia, nguồn vật liệu xây dựng cao tốc Bắc – Nam hiện cũng đang thiếu. Bên cạnh đó, cũng cần lựa chọn các nhà thầu lớn có năng lực làm cao tốc.
"Phải tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát để tránh hệ lụy xấu xảy ra. Chúng ta trao quyền nhiều thì phải cá thể hóa trách nhiệm. Người nào quyết định người đó phải chịu trách nhiệm. Chỉ định thầu nhưng năng lực của nhà thầu không đúng, làm không đến nơi đến chốn thì người quyết định chỉ định thầu phải chịu trách nhiệm", Chủ tịch Quốc hội khẳng định.
Không dùng nguồn cải cách tiền lương để đầu tư cao tốc
Trước ý kiến của địa phương đề nghị cho sử dụng nguồn cải cách tiền lương để đầu tư các tuyến đấu nối vào đường Vành đai, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định không nên đặt ra vì "đụng" nghị quyết Trung ương. Quốc hội cũng yêu cầu không cho dùng vào việc khác và Chính phủ cũng đang phải rà soát các nguồn đảm bảo cải cách tiền lương, điều chỉnh lương để báo cáo.
"Nguồn để đảm bảo cải cách tiền lương là rất lớn vì khi đã quyết cải cách là chi thường xuyên chứ không phải chi một lần. Cải cách tiền lương và điều chỉnh tiền lương là khác nhau. Có địa phương nói đủ nguồn nhưng thực chất đó chỉ là đủ cho 1 năm trong khi phải chi hàng năm. Chúng ta lùi cải cách tiền lương và 3 năm nay cũng chưa có tiền để điều chỉnh tiền lương", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Nguồn: cand.com.vn