Đề xuất nâng giờ làm thêm không quá 300 giờ/năm

Chiều 10/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) thảo luận, cho ý kiến về việc ban hành Nghị quyết về thời giờ làm thêm trong 1 tháng và trong 1 năm của người lao động.

Tờ trình do Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH) Đào Ngọc Dung trình bày nêu rõ, dịch bệnh COVID-19 liên tục trong 2 năm ở nước ta đã tác động mạnh mẽ và nặng nề tới nhiều mặt của đời sống xã hội; ảnh hưởng tiêu cực đến người lao động cũng như doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh. Nnăm 2021, đã có hàng triệu người lao động mất việc, lao động trong các ngành kinh tế tiếp tục giảm.

Vì vậy, việc hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do tác động bởi đại dịch COVID-19 là cần thiết. Theo quy định tại Điều 107 Bộ luật Lao động thì người sử dụng lao động được phép thoả thuận với người lao động làm thêm không quá 40 giờ/tháng, đồng thời một số ngành, nghề, công việc (như dệt may, da, giày, chế biến thuỷ hải sản …), được làm thêm từ trên 200 giờ đến 300 giờ/năm.

Trong thời gian vừa qua, để kịp thời đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống dịch COVID-19, Chính phủ đã thực hiện nhiều giải pháp để hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động. Chính phủ đã xây dựng Nghị quyết về thời giờ làm thêm trong 1 tháng và trong 1 năm của người lao động, trong đó đề xuất nâng số giờ làm thêm trong 1 tháng của người lao động từ không quá 40 giờ lên không quá 72 giờ và số giờ làm thêm trong 1 năm của người lao động là không quá 300 giờ và được áp dụng cho tất cả các ngành, nghề, công việc.

Qua thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh khẳng định, Thường trực Ủy ban và các ý kiến tham gia thẩm tra cơ bản đều đồng tình với quan điểm của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Nghị quyết quy định về biện pháp hết sức đặc biệt này như là một giải pháp tình thế và chỉ áp dụng trong một thời gian ngắn.

Về đề xuất mở rộng việc áp dụng thời giờ làm thêm trong 1 năm, Thường trực Ủy ban Xã hội đề nghị cân nhắc việc mở rộng áp dụng mức 300 giờ làm thêm trong năm với tất cả các ngành, nghề, công việc mà không có sự phân biệt tính chất đặc thù với một số ngành, nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, một số đối tượng lao động đặc biệt…(theo hướng loại trừ) hoặc chỉ quy định các đối tượng được mở rộng (như ngành, nghề, công việc thiếu lao động cục bộ).

Về nâng giới hạn về thời giờ làm thêm của người lao động trong tháng, Chính phủ đề xuất nâng thời giờ người lao động làm thêm trong tháng từ không quá 40 giờ (quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 107 của Bộ luật Lao động) lên 72 giờ.

Tuy nhiên, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Xã hội cũng như các ý kiến tham gia thẩm tra của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban đều nhất trí với loại ý kiến thứ hai và đề nghị chỉ nâng mức trần thời gian làm thêm theo tháng lên 150%, tương ứng từ 40 giờ lên 60 giờ, và chỉ áp dụng đối với đối tượng đã được quy định mức trần làm thêm trong năm là 300 giờ. Thường trực Ủy ban cũng đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu, quy định về việc giới hạn số tháng liên tục được áp dụng mức trần tối đa (2 hoặc 3 tháng).

Tình hình thiếu hụt lao động rất căng thẳng

Thảo luận tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, đây là vấn đề dư luận xã hội rất quan tâm, các doanh nghiệp từng nêu ra, song đây cũng là vấn đề nhạy cảm, cần đánh giá thận trọng, kỹ lưỡng. Ông thống nhất đây là thực hiện theo Nghị quyết 30 để ban hành Nghị quyết về thời giờ làm thêm trong 1 tháng và trong 1 năm của người lao động càng sớm càng tốt.

"Có thực tế là từ tháng 4 năm 2020 đến nay, đội ngũ cán bộ Y tế, mấy chục nghìn cán bộ Công an, Quân đội được huy động làm 24/24h, không phải 72h/tuần nữa. Ngay trong cơ quan của Quốc hội vừa rồi, nhiều người phải làm nhiều hơn 40h/tuần, trong khi không được thanh toán", Phó Chủ tịch Quốc hội lý giải và cho rằng, nghị quyết phải quy định như thế nào để vừa bảo vệ người lao động, vừa trả công xứng đáng cho họ vì đã làm thêm rồi và sắp tới còn phải làm thêm tiếp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định lưu ý, trong bối cảnh hết sức đặc biệt, đừng nên lấy lý luận, nguyên tắc làm luật ở lúc bình thường để áp dụng, mà phải xét đặc thù phòng, chống dịch bệnh. Ví dụ thực tế vừa qua y tế phường 5 người thì 1 F0, 4 F1, họ vẫn phải đi làm. Do đó, cần phải trả công cho người lao động xứng đáng với việc làm thêm trên thực tế...

Giải trình thêm tại phiên họp, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, tình hình thiếu hụt người lao động do dịch bệnh trước Tết đã căng thẳng nhưng bây giờ còn căng thẳng hơn. "Chúng tôi vừa đi khảo sát, công nhân 7 tỉnh bị F0 rất nhiều, đơn đặt hàng có rồi nhưng không có người làm, F1 phải làm thay nhiều rất căng thẳng. Chúng tôi cũng khẩn trương làm quy trình này nhưng mất rất nhiều thời gian, đặc biệt là phải lấy ý kiến đánh giá tác động, về nhu cầu của người dân, doanh nghiệp...", ông thông tin.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ LĐ,TB&XH, nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn đều muốn 400 giờ/năm, qua khảo sát một bộ phận người lao động cũng muốn nâng thời gian làm thêm trong năm lên 400 giờ. Nhưng căn cứ Bộ luật Lao động và cơ quan đại diện người lao động thì Ban soạn thảo mới lấy mốc 300 giờ. "400 giờ là mức tối đa, không có nghĩa các doanh nghiệp, người dân đều làm 400 giờ", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung phân trần.



Nguồn: cand.com.vn