Điển hình của hợp tác phát triển

44 năm trôi qua, lịch sử mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và LHQ đã có một hành trình với đầy ắp, sâu đậm những dấu ấn của LHQ đối với tiến trình phục hồi sau chiến tranh, rồi đi đến đổi mới, hội nhập sâu rộng, toàn diện với đời sống quốc tế của Việt Nam. Những cái tên như UNESCO (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của LHQ), UNDP (Chương trình Phát triển của LHQ), UNICEF (Quỹ Nhi đồng của LHQ), FAO (Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của LHQ), WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) hay UNFPA (Quỹ Dân số LHQ)... đã trở nên quen thuộc, thành một phần trong hồi ức của nhiều thế hệ người dân Việt Nam.

Cùng với sự đồng hành của các cơ quan, tổ chức trực thuộc hệ thống LHQ, Việt Nam đã tận dụng các nguồn lực từ bên ngoài để cùng nội lực bên trong chuyển mình mạnh mẽ từ một trong những quốc gia nghèo nàn, lạc hậu sau chiến tranh trở thành quốc gia thu nhập trung bình và đang hướng đến mục tiêu năm 2030, là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và xác định cả tầm nhìn đến năm 2045 (kỷ niệm 100 năm thành lập nước) trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Qua các chương trình hỗ trợ phát triển, đến nay, Việt Nam là một trong những nước nghiêm túc thực hiện các mục tiêu phát triển của LHQ, nhất là các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030, lồng ghép các mục tiêu đó vào các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam, hài hòa với các khuôn khổ hợp tác ký kết với LHQ theo từng giai đoạn. Trong 17 mục tiêu tổng quát, 169 mục tiêu cụ thể của Chương trình Nghị sự, Việt Nam đã quốc gia hóa thành 17 mục tiêu tổng quát và 115 mục tiêu cụ thể, phù hợp với điều kiện với bối cảnh phát triển của Việt Nam.

Việt Nam áp dụng cách tiếp cận nghèo đa chiều năm 2015 trong xây dựng chuẩn nghèo quốc gia nhằm nắm bắt bản chất đa diện của nghèo đói trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và quốc gia có thu nhập trung bình thấp như Việt Nam, đánh dấu bước ngoặt trong nỗ lực tình trạng giảm nghèo đói và dễ bị tổn thương. Tỷ lệ nghèo thu nhập giảm một nửa trong giai đoạn 1993-2002 và tỷ lệ nghèo đa chiều còn 6,8% vào năm 2018. Việt Nam đã phê chuẩn Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, cam kết thực hiện Khung giảm thiểu rủi ro thiên tai 2015-2030 và đang thực hiện đóng góp quốc gia tự quyết định với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính (GHG) 8% vào năm 2030, hoặc giảm 25% với sự hỗ trợ quốc tế.

Với những thành tựu trong 44 năm qua, mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và LHQ đã trở thành một ví dụ điển hình về hợp tác phát triển, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.

Trưởng thành trong Liên hợp quốc

Xác định LHQ là diễn đàn đa phương lớn nhất thế giới, đồng thời luôn coi trọng và mong muốn phát huy quan hệ hợp tác toàn diện với LHQ, Việt Nam ngày càng tích cực, chủ động gia nhập và có những đóng góp thực chất, hiệu quả đối với các thể chế của tổ chức này. Việt Nam đã và đang đảm nhiệm hai lần vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ (nhiệm kỳ 2008-2009; 2020-2021). Việc Việt Nam lần thứ hai trong vòng hơn 10 năm được bầu làm thành viên cơ quan có vai trò hàng đầu của LHQ trong việc duy trì hòa bình, an ninh quốc tế, không chỉ là sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế đối với vị thế của Việt Nam đổi mới, hội nhập, mà còn là sự tin tưởng, kỳ vọng vào những đóng góp trách nhiệm của Việt Nam đối với hòa bình, an ninh khu vực và quốc tế trong những năm tới.

Trên quan điểm đối ngoại chuyển mạnh từ “tham gia tích cực” đến “tham gia định hình luật chơi”, Việt Nam đã tích cực ứng cử, tham gia một cách thực chất hơn vào các cơ quan chấp hành của các tổ chức phát triển lớn của LHQ, từng bước tham gia vào các vị trí điều hành của các cơ quan này, như giữ chức Phó Chủ tịch Đại hội đồng LHQ năm 1997, Chủ tịch Đại hội đồng FAO, Phó Chủ tịch Hội đồng Chấp hành tổ chức Chương trình Phát triển LHQ/Quỹ Dân số LHQ...

Những năm gần đây, Việt Nam tiếp tục được bầu với số phiếu cao vào nhiều cơ quan của LHQ như: Hội đồng Kinh tế và Xã hội (1998-2000 và 2016-2018), Hội đồng Nhân quyền (2014-2016), Hội đồng Chấp hành UNESCO (2015-2019), Ủy ban Luật pháp quốc tế (2017-2021)... Việt Nam tham gia với tư cách là một trong những nước tích cực nhất trong việc giữ vững môi trường quốc tế hòa bình, cùng thế giới chung tay đối phó với những thách thức quy mô toàn cầu.

Tháng 6/2014, Việt Nam lần đầu tiên cử lực lượng tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ. Tính đến tháng 8/2021, Việt Nam đã cử 245 lượt cán bộ, nhân viên quân đội đi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình LHQ tại các phái bộ Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi và Trụ sở LHQ theo hình thức cá nhân, đơn vị.

Bên cạnh đó, đến nay, Việt Nam đã cử 39 nữ quân nhân làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình, chiếm gần 16%, cao hơn nhiều so với tỷ lệ nữ trung bình tại các phái bộ gìn giữ hòa bình của các quốc gia khác. Trong mọi hoàn cảnh Việt Nam luôn thể hiện tinh thần đoàn kết quốc tế, là thành viên tích cực, có trách nhiệm quốc tế với những đóng góp rất tích cực, đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 xuất hiện và bùng phát trong gần hai năm.

Đặc biệt, ngày 7/12/2020, Đại hội đồng LHQ khóa 75 đã thông qua Nghị quyết do Việt Nam chủ trì đề xuất, thương lượng và thúc đẩy thông qua, lấy ngày 27/12 hằng năm là “Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh”. Sự kiện này có ý nghĩa rất quan trọng khi đây là lần đầu tiên Việt Nam chủ trì đề xuất thương lượng và thúc đẩy thông qua thành công một nghị quyết tại Đại hội đồng LHQ, thể hiện vai trò, vị thế của Việt Nam trong việc tham gia có trách nhiệm vào công việc chung của LHQ và thúc đẩy các vấn đề mà cộng đồng quốc tế quan tâm.

Chung tay xây dựng một thế giới hòa bình, tốt đẹp hơn

Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres khẳng định, Việt Nam đã luôn là đối tác mạnh mẽ của LHQ kể từ khi gia nhập tổ chức vào năm 1977, là một nhân tố quan trọng đóng góp vào hòa bình, ổn định trong khu vực. Hiện nay, Việt Nam đang tham gia các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của LHQ, và vai trò đầu tàu của các bạn trong việc đạt được các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ là nền tảng vững chắc giúp triển khai Chương trình Phát triển bền vững 2030. Với tư cách là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ, Việt Nam đã và đang có những đóng góp quan trọng trong việc ủng hộ hòa bình bền vững.

Trực tiếp tiếp xúc, hợp tác với các cơ quan chức năng, tổ chức chính trị-xã hội, người dân Việt Nam, Điều phối viên cũng như các Trưởng đại diện/Đại diện thường trú các cơ quan... luôn có một tình cảm đặc biệt với đất nước họ đến công tác, và đều bày tỏ tin tưởng vào sự phát triển cùng những đóng góp của Việt Nam với tư cách là một đối tác tin cậy, trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.

Với đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình hợp tác và phát triển, Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn phát huy quan hệ hợp tác toàn diện với LHQ. Những đóng góp của Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế tin tưởng, ghi nhận, đánh giá cao.

Đây là cơ sở vững chắc để nước ta đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng hơn; góp phần nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước, giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; đồng thời khẳng định Việt Nam là một thành viên tích cực, chủ động của LHQ, là đối tác tin cậy và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế...

Nguồn cand.com.vn