Điều này dẫn đến sức ép về nhà ở tăng cao, giá nhà đất tại đô thị ngày càng đắt đỏ. Trong khi đó, số lượng người nghèo đô thị cũng tăng lên và phải đối mặt với khó khăn trong việc tiếp cận nhà ở phù hợp khả năng tài chính của họ. Để giải quyết vấn đề này, trong những năm qua, Việt Nam đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) để hỗ trợ nhà ở cho các đối tượng khó khăn, thu nhập thấp tại khu vực đô thị và nông thôn. Các chính sách này đã từng bước được triển khai vào thực tế và thu được những kết quả đáng kể. Cụ thể, theo thống kê, đến nay, cả nước đã bàn giao 198 dự án với 81.700 căn hộ, tương đương hơn 4,1 triệu m2 sàn nhà.

Tuy nhiên, phát triển NƠXH thực tế vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu về chỗ ở của các đối tượng hộ nghèo, thu nhập thấp do mới chỉ đạt khoảng 33% so với mục tiêu đề ra trong chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 cần có 12,5 triệu m2 NƠXH. Theo các chuyên gia, mức thu nhập của người dân còn thấp, cùng tâm lý chỉ muốn mua nhà, đất để sở hữu, không muốn thuê nhà ở là một trong những nguyên nhân khiến việc phát triển NƠXH tại Việt Nam gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, nhiều địa phương chưa có quy hoạch quỹ đất riêng dành cho phát triển NƠXH; thậm chí, có tư tưởng cho rằng, dành quỹ đất để xây dựng NƠXH sẽ làm hụt thu ngân sách của địa phương. Ngoài ra, nguồn vốn cho thị trường bất động sản phụ thuộc quá lớn vào dòng vốn tín dụng ngân hàng, nhất là dòng vốn hỗ trợ ưu đãi với sản phẩm nhà ở cho người thu nhập thấp, nhà ở có diện tích nhỏ, giá rẻ còn hạn chế. Mặc dù theo quy định của pháp luật về nhà ở, ngân sách nhà nước sẽ cấp bù lãi suất cho các tổ chức tín dụng và Ngân hàng Chính sách xã hội khi thực hiện hỗ trợ NƠXH. Thế nhưng trên thực tế, việc cân đối nguồn vốn ngân sách cho phát triển NƠXH đang gặp nhiều khó khăn. Sau khi gói tín dụng 30 nghìn tỷ đồng đã giải ngân hết từ tháng 6-2016, đến nay Ngân hàng Nhà nước Việt Nam mới bố trí được cho Ngân hàng Chính sách xã hội khoảng gần 1.300 tỷ đồng cho cả giai đoạn 2018 - 2020, bằng 13% so với yêu cầu.

Để giải quyết căn cơ vấn đề nêu trên, các chuyên gia kiến nghị, trước hết cần rà soát, bổ sung quy hoạch các đô thị để xác định rõ diện tích đất dành cho phát triển từng loại nhà ở, nhất là để xây dựng NƠXH; thực hiện tốt việc kiểm tra, đôn đốc các địa phương thực hiện chính sách NƠXH theo quy định pháp luật về nhà ở. Bên cạnh đó, cần có giải pháp khơi thông nguồn vốn cho thị trường, đưa ra các chính sách ưu đãi cho khách hàng, chủ đầu tư dự án NƠXH cũng như hỗ trợ ưu đãi nhà ở thương mại giá rẻ. Chưa kể, tuy nhu cầu về nhà ở là rất lớn nhưng thực tế, giá nhà tại các thành phố, đô thị thường quá cao so với thu nhập bình quân của người dân, khả năng sở hữu nhà ở của người có thu nhập trung bình rất hạn chế. Do đó, về lâu dài, người dân cần thay đổi quan niệm sở hữu sang có chỗ ở (thuê nhà), nhất là những người trẻ chưa có nhiều tích lũy có thể cân nhắc việc không nên dốc hết tiền mua nhà mà vẫn có chỗ ở như mong muốn bằng cách đi thuê tại những dự án phù hợp với khả năng tài chính cũng như thuận lợi cho công việc của mình. Đây là xu hướng chung trên thế giới và cũng đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam.

Nguồn nhandan.com.vn