PV: Xin Thứ trưởng cho biết kết quả chuyến thăm chính thức Thái-lan vừa qua của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ?

Thứ trưởng Ngoại giao Ðặng Ðình Quý: Nhận lời mời của Thủ tướng Vương quốc Thái-lan Pray-út Chan Ô-cha, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân cùng Ðoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam đã thăm chính thức Vương quốc Thái-lan từ ngày 17 đến 19-8. Trong chuyến thăm, trên tinh thần tin cậy, cởi mở, hai Thủ tướng đã thảo luận thẳng thắn về tất cả những nội dung hợp tác, cả trong khuôn khổ đa phương và song phương. Nhân dịp 50 năm thành lập ASEAN, bên cạnh những vấn đề lớn, chiến lược, hai Thủ tướng đã thảo luận các biện pháp hợp tác để tăng cường, củng cố Cộng đồng ASEAN và duy trì vai trò trung tâm của ASEAN cũng như tăng cường hợp tác giữa hai nước trong các chương trình, dự án thuộc các khuôn khổ hợp tác tiểu vùng.

Về quan hệ song phương, hai Thủ tướng đã tập trung thảo luận những vấn đề còn tồn tại nhiều năm như làm thế nào để giảm các va chạm trên biển, việc ngư dân đánh cá và buôn lậu trong vùng nước của nhau hay chuyện lao động Việt Nam bất hợp pháp bị bắt bên Thái-lan. Căn cơ của những vấn đề này là khung pháp luật giữa hai bên. Hai Thủ tướng đã nhất trí thúc đẩy đàm phán hiệp định dẫn độ tội phạm, Hiệp định tương trợ tư pháp. Hai Thủ tướng cũng thảo luận về việc Hiệp định về lao động giữa hai bên cần mở ra những ngành nghề khác, bởi hiện tại Thái-lan có nhu cầu, ta có lực lượng nhưng ngành nghề quá hẹp nên lao động Việt Nam không sang lao động hợp pháp tại Thái-lan được. Ðây chính là căn nguyên của tình trạng lao động bất hợp pháp. Bên cạnh đó, hai Thủ tướng cũng nhất trí, trong lúc chưa hoàn tất được các thỏa thuận nêu trên thì sẽ thiết lập những cơ chế để giải quyết những vấn đề còn tồn tại, không để chuyện nhỏ trở thành chuyện lớn.

Bên cạnh đó, trọng tâm của chuyến thăm lần này của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tập trung rất nhiều vào việc thúc đẩy quan hệ kinh tế. Ta có mối quan hệ kinh tế rất lớn với Thái-lan, đứng hàng đầu trong quan hệ của Việt Nam với các nước ASEAN, tuy nhiên, nhập siêu của ta còn lớn, năm tỷ USD vào năm ngoái, đầu tư còn nhỏ và câu chuyện quan trọng nhất là du lịch. Số lượng khách du lịch của Thái-lan vào Việt Nam chỉ bằng một phần tư số lượng khách du lịch của Việt Nam vào Thái-lan. Hai Thủ tướng đã bàn nhiều biện pháp để cải thiện vấn đề này. Thủ tướng cũng đã gặp các doanh nghiệp hai nước trao đổi theo phương châm hai bên cùng thúc đẩy. Ngay trong chuyến thăm, Thủ tướng đã thúc đẩy và chứng kiến hàng chục Hiệp định, bản ghi nhớ và hợp đồng được ký kết giữa các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp hai nước.

Một điểm nổi bật khác trong chuyến thăm lần này là Thủ tướng về thăm Việt kiều. Cộng đồng Việt kiều Thái-lan là lực lượng rất đặc biệt. Ðại đa số bà con có quốc tịch Thái-lan nhưng luôn hướng về quê hương, Tổ quốc. Thủ tướng đã gặp gỡ bà con và chuyển sự quan tâm của lãnh đạo Ðảng, Nhà nước ta đến cuộc sống của bà con, mong muốn bà con hướng về Tổ quốc. Thủ tướng cũng nhất trí sẽ tạo điều kiện cho bà con đóng góp vào quan hệ của hai bên bằng cách thúc đẩy kết nối các mối quan hệ kinh tế giữa vùng đông bắc Thái-lan với miền trung của Lào và miền trung của Việt Nam. Từ Na-khon Pha-nôm về Hà Tĩnh chỉ có 200 km nhưng từ Na-khon Pha-nôm về Băng-cốc là 700 km. Kết nối với khu vực này có tiềm năng rất lớn trong việc thúc đẩy quan hệ hai nước.

PV: Như Thứ trưởng cho biết, một trong những trọng tâm của chuyến thăm lần này là công tác kiều bào. Vậy hai bên đã đạt được thỏa thuận như thế nào, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Ngoại giao Ðặng Ðình Quý: Trong tất cả các cuộc tiếp xúc từ chính quyền đến Quốc hội đến Hội đồng cơ mật và người dân Thái-lan thì một thông điệp rất rõ của Thủ tướng là cảm ơn Nhà vua, Chính phủ và nhân dân Thái-lan đã cưu mang bà con Việt kiều ta từ xưa đến nay và mong muốn Nhà vua, Chính phủ và nhân dân Thái-lan tiếp tục tạo điều kiện cho bà con. Thông điệp này đã được truyền tải ở mức cao nhất.

Ðặc biệt, trong cuộc họp hẹp với Thủ tướng Thái-lan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đề cập câu chuyện cấp giấy tờ cho bà con Việt kiều cao tuổi. Các cụ bị thất lạc giấy tờ cho nên việc đi lại, trở về quê hương không được thuận lợi. Thủ tướng đã đưa ra danh sách 59 cụ cao tuổi đã nhiều năm mong mỏi có được các giấy tờ hợp pháp. Thủ tướng Thái-lan đã hứa sẽ giải quyết, đồng thời, giao ngay cho Bộ trưởng Ngoại giao đang cùng dự cuộc họp thực hiện.

Cũng trong cuộc họp, Thủ tướng nói rằng giữa Thái-lan và Việt Nam chỉ có bóng đá là cạnh tranh, còn lại tất cả những thứ khác thì nên hợp tác. Ðiều đó đã được Thủ tướng Thái-lan nhiệt liệt hưởng ứng. Ðây là tinh thần chung mà hai bên đã đạt được, biến cạnh tranh thành hợp tác, cùng hợp tác để cùng tiến.

PV: Xin Thứ trưởng cho biết triển vọng về quan hệ hai nước sau chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ?

Thứ trưởng Ngoại giao Ðặng Ðình Quý: Chắc chắn quan hệ hai nước sẽ có bước phát triển mới. Chuyến thăm của Thủ tướng đã thắt chặt sự tin cậy chính trị ở cấp cao và quyết tâm tạo dựng khung pháp lý để giải quyết những vấn đề tồn đọng giữa hai nước. Ðặc biệt, hai nước đã đạt được bước chuyển về tư duy, từ tư duy cạnh tranh loại trừ lẫn nhau sang tư duy hợp tác để cùng phát triển. Ðây là những căn cứ rất cơ bản, tạo nền tảng thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác chiến lược Việt Nam - Thái-lan tiếp tục được củng cố và ngày càng phát triển tốt đẹp. Tuy nhiên, để đạt được điều này, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân hai nước cần chủ động vào cuộc. Nếu không, cơ hội và thời điểm vàng này sẽ qua đi mất.

PV: Xin cảm ơn Thứ trưởng !