Chủ động triển khai nghiêm túc, đúng pháp luật đối với quy trình xét đặc xá
Cập nhật ngày: 22-08-2024, lượt xem: 50
Hàng năm, cứ vào dịp Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9), bên cạnh việc chăm lo, tạo điều kiện cho Nhân dân cả nước hân hoan đón ngày lễ lớn của dân tộc, Đảng và Nhà nước ta còn có nhiều chính sách quan tâm đối với các đối tượng có hoàn cảnh “vô cùng đặc biệt”. Đó là sự đặc xá dành những phạm nhân đang chấp hành án tại các cơ sở giam giữ. Có thể khẳng định, chính sách đặc xá là sự khoan hồng của Nhà nước, là truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam đối với những người từng lầm lỗi, nay đã thực sự biết ăn năn, hối cãi. Từ đó, giúp cho những phạm nhân đã tích cực học tập, lao động cải tạo sớm trở về với gia đình, trở thành người có ích cho xã hội.
Để việc xét đặc xá được tiến hành đúng pháp luật, đúng đối tượng, đảm bảo dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch và chặt chẽ, ngày 12/8/2024, Giám đốc Công an tỉnh ký Quyết định về việc thành lập Tiểu ban chỉ đạo về đặc xá năm 2024 gồm 14 thành viên, trong đó, phân công 01 đồng chí Phó Giám đốc Công an tỉnh – Thủ trưởng Cơ quan thi hành án hình sự làm Trưởng Tiểu ban. Đồng thời ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, kế hoạch triển khai thực hiện công tác đặc xá trong lực lượng Công an toàn tỉnh thực hiện.
.jpg)
Công an các đơn vị, địa phương tham dự hội nghị trực tuyến
triển khai Quyết định của Chủ tịch nước về công tác đặc xá
Theo đó, căn cứ nội dung Quyết định số 758/2024/QĐ-CTN, ngày 30/7/2024 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2024; Hướng dẫn số 88/HD-HĐTVĐX, ngày 02/8/2024 của Hội đồng tư vấn đặc xá. Công tác xét đặc xá năm 2024 trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu được thực hiện bảo đảm các điều kiện cụ thể như sau:
Về đối tượng xét đặc xá: Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn; người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành án tại trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện (sau đây gọi là phạm nhân); người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Điều kiện được đề nghị xét đặc xá
- Phạm nhân đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện:
+ Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự;
+ Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 1/2 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;
+ Người bị kết án về tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội; tội phá hoại chính sách đoàn kết; tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân; tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân; người bị kết án từ 10 năm tù trở lên về một trong các tội quy định tại Chương các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người của Bộ luật Hình sự do cố ý hoặc người bị kết án từ 07 năm tù trở lên về tội cướp tài sản; tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; tội sản xuất trái phép chất ma túy; tội mua bán trái phép chất ma túy; tội chiếm đoạt chất ma túy của Bộ luật Hình sự đã chấp hành án phạt tù ít nhất 2/3 thời gian đối với trường hợp bị kết án phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 18 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù.
+ Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí;
+ Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng;
+ Đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù về tội phạm không phải là tội phạm tham nhũng;
+ Trường hợp phải thi hành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với tài sản không thuộc sở hữu của Nhà nước thì phải được người được thi hành án đồng ý hoãn thi hành án hoặc không yêu cầu thi hành án đối với tài sản này;
+ Khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự.
(Không thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 4, Quyết định số 758/2023/QĐ-CTN ngày 30/7/2024 của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đặc xá năm 2024)
.jpg)
Lực lượng Công an tuyên truyền pháp luật cho người chấp hành xong án phạt tù
trở về địa phương
- Đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải đảm bảo đủ các điều kiện:
+ Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự trong thời gian chấp hành án phạt tù trước khi có quyết định tạm đình chỉ;
+ Đã có thời hạn chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 30/9/2024;
+ Đảm bảo các điều kiện theo quy định tại các điểm c, d, đ, e và g khoản 1, Điều 3, Quyết định số 758/2023/QĐ-CTN ngày 30/7/2024 của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
+ Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
- Người bị kết án phạt tù có thời hạn đã chấp hành ít nhất là 1/3 thời gian và người bị kết án phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đã chấp hành ít nhất là 13 năm hoặc trường hợp bị kết án về một trong các tội quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Quyết định số 758 đã chấp hành ít nhất 2/5 thời gian đối với án phạt tù có thời hạn, 16 năm đối với án phạt tù chung thân, nếu có đủ các điều kiện quy định tại các điểm a, c, d, đ, e và g khoản 1, các điểm a, c và d khoản 2, Điều 3, Quyết định số 758 thì được đề nghị đặc xá khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Đã lập công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù, có xác nhận của trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện hoặc cơ quan có thẩm quyền khác;
+ Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng; người được tặng thưởng danh hiệu Dũng sĩ trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước; người được tặng thưởng một trong các danh hiệu: Anh hùng Lao động, Nhà giáo nhân dân, Thầy thuốc nhân dân, Nghệ sỹ nhân dân, Nghệ nhân nhân dân; người được tặng thưởng một trong các loại Huân chương, Huy chương kháng chiến; cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng liệt sĩ khi còn nhỏ; con của Bà mẹ Việt Nam anh hùng; cha, mẹ, vợ, chồng, con của người có công giúp đỡ cách mạng được tặng Kỷ niệm chương “Tổ quốc ghi công” hoặc Bằng “Có công với nước”.
+ Người đang mắc bệnh hiểm nghèo, người đang ốm đau thường xuyên mà không tự phục vụ bản thân;
+ Khi phạm tội là người dưới 18 tuổi (trừ trường hợp quy định tại khoản 4, Điều 3, Quyết định 758);
+ Người từ đủ 70 tuổi trở lên; có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn và bản thân là lao động duy nhất trong gia đình; phụ nữ có thai hoặc có con dưới 36 tháng tuổi đang ở với mẹ trong trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ; người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng theo quy định của pháp luật về người khuyết tật; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định của pháp luật về dân sự.
- Trường hợp người dưới 18 tuổi đang chấp hành án phạt tù có đủ điều kiện quy định tại điểm a và điểm g, khoản 1, Điều 3, Quyết định 758 hoặc người dưới 18 tuổi đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù có đủ điều kiện quy định tại điểm g khoản 1, điểm a và điểm d, khoản 2, Điều 3, Quyết định 758 được đề nghị đặc xá khi đã chấp hành ít nhất 1/3 thời gian hoặc đã chấp hành được ít nhất 2/5 thời gian đối với trường hợp bị kết án phạt tù về một trong các tội quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 3, Quyết định 758.
Quyết định của Chủ tịch nước cũng quy định các trường hợp không được đề nghị đặc xá, đó là:
- Người bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội phá rối an ninh; tội chống phá cơ sở giam giữ; tội khủng bố hoặc một trong các tội quy định tại Chương các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự;
- Bản án, phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự;
- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác; trước đó đã được đặc xá; có từ 02 tiền án trở lên….
Đặc xá là dịp để người đang chấp hành án phạt tù có cơ hội sớm trở về với gia đình, địa phương. Do đó, bên cạnh sự nỗ lực, quyết tâm của lực lượng Công an, rất cần sự chung tay góp sức của chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể các cấp và Nhân dân trong quản lý, giáo dục người được đặc xá tha tù trở về địa phương./.
Phương Thảo
Các tin khác