Hiện nay, toàn tỉnh Bạc Liêu đang quản lý trên 900 người chấp hành xong án phạt tù hoặc đặc xá, tha tù trở về địa phương và nhiều đối tượng chấp hành án tại xã, phường, thị trấn. Phần lớn trong số này đều có hoàn cảnh khó khăn, không có việc làm hoặc nguồn thu nhập ổn định. Để tạo điều kiện giúp đỡ nhóm người chấp hành xong án phạt tù tái hóa nhập cộng đồng có hiệu quả, thời gian qua, Công an tỉnh tổ chức chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị có liên quan làm tốt công tác đăng ký cư trú, cấp căn cước công dân và hỗ trợ giải quyết các thủ tục pháp lý khác cho người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương. Đặc biệt, chủ động tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trong triển khai, thực hiện nhiều chủ trương, chính sách liên quan đến công tác tái hòa nhập cộng đồng, giúp đỡ những người từng lầm lỗi.

Công an tỉnh tổ chức Lễ công bố Quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện
cho phạm nhân đang chấp hành án

Để nâng cao hiệu quả công tác tái hòa nhập cộng đồng, ngay từ quá trình quản lý, cải tạo phạm nhân trong cơ sở tạm giam, tạm giữ, Ban Giám thị, cán bộ quản giáo Trại tạm giam thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt lồng ghép giáo dục pháp luật để phạm nhân hiểu và nhận thức sâu sắc các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước; kịp thời gặp gỡ, nắm bắt tâm tư, tình cảm, giáo dục phạm nhân xếp loại cải tạo kém, thường xuyên vi phạm nội quy… Qua đó, giúp phạm nhân nhận thức rõ hành vi vi phạm và cam kết phấn đấu lao động, học tập cải tạo tiến bộ.

Công tác thực hiện chế độ chính sách đối với phạm nhân cũng được thực hiện kịp thời, đúng quy định của pháp luật. Trại tạm giam thường xuyên phối hợp với các đơn vị có liên quan tạo điều kiện hỗ trợ, tư vấn thủ tục pháp lý, định hướng nghề nghiệp, nâng cao khả năng tìm kiếm việc làm cho phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù. Đồng thời, xem xét, đề nghị giảm hình phạt tù hoặc đặc xá, tha tù có điều kiện đối với những phạm nhân có quá trình lao động, cải tốt, biết ăn năn, hối cải. Tính riêng trong năm 2023, Công an tỉnh đã tổ chức xét, đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, tha tù trước thời hạn cho 37 phạm nhân đúng quy định của pháp luật.

Tổ chức trao Quyết định của Tòa án nhân dân tha tù trước thời hạn cho phạm nhân
đợt cuối năm 2023

Tại lễ công bố Quyết định của Tòa án nhân dân tỉnh về tha tù trước thời hạn, anh V.V.K, phạm nhân được tha tù xúc động tâm sự: “từ khi chấp hành hình phạt tù tại Trại tạm giam, tôi luôn được Ban Giám thị trại và cán bộ quản giáo quan tâm, giáo dục để tôi nhận thức được lỗi lầm từng phạm phải, động viên tôi cố gắng học tập, cải tạo tốt để sau này trở thành người có ích cho xã hội. Giờ đây, sau một thời gian dài nỗ lực lao động, cải tạo, tôi đã được được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước, được tha tù trước thời hạn để sớm trở về với gia đình, có cơ hội làm lại cuộc đời. Nhân đây, tôi cũng xin nhắn nhủ với những anh chị em phạm nhân còn đang chấp hành án cố gắng cải tạo, sửa chữa lỗi lầm để có cơ hội được xem xét giảm án, tha tù sớm trở về địa phương”.

Bên cạnh công tác giáo dục phạm nhân, Đảng ủy – Lãnh đạo Công an tỉnh còn quan tâm, chỉ đạo Công an các huyện, thị xã, thành phố tham mưu cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể làm tốt công tác tiếp nhận, quản lý, giáo dục, giúp đỡ người người được đặc xá, mãn hạn tù, hết thời gian cải tạo trở về địa phương sinh sống. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tái hòa nhập cộng đồng bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng; thực hiện cuộc vận động toàn dân tham gia giáo dục, giúp đỡ những người chấp hành xong án phạt tù tại cộng đồng dân cư gắn với phát động phong trào toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc và các phong trào cách mạng của địa phương; kịp thời nhân rộng các mô hình, gương điển hình tiên tiến, những cách làm hay.

Lực lượng Công an tham gia sinh hoạt và tổng kết hoạt động
“Câu lạc bộ người hoàn lương” tại Phường 3, thành phố Bạc Liêu

Trong năm 2023, lực lượng Công an đã phối hợp các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương phát động phong trào được 457 cuộc, với 53.353 lượt người tham dự; tuyên truyền bằng loa lưu động và trên không gian mạng được 13.917 cuộc; vận động cá biệt được 86.451 lượt người; mời răn đe, giáo dục, cảm hóa cho làm cam kết không tái phạm 1.248 đối tượng; hòa giải thành công 167 vụ tranh chấp mâu thuẫn trong Nhân dân… Song song đó, xây dựng, củng cố, nâng chất hoạt động 99 tổ chức quần chúng, 46 mô hình phòng chống tội phạm, nhân rộng 104 mô hình hoạt động đạt hiệu quả cao. Trong đó, nổi bật là mô hình “Câu lạc bộ người hoàn lương”, được thành lập và đi vào hoạt động từ năm 2013, tại phường Hộ Phòng, thị xã Giá Rai với 15 thành viên tham gia. Qua nhiều năm hoạt động, đến nay, mô hình đã được nhân rộng tại 11 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh, thu hút trên 150 thành viên tham gia hoạt động thường xuyên. Các thành viên sau khi tham gia câu lạc bộ đã hoàn toàn đoạn tuyệt quá khứ lầm lỗi, siêng năng lao động, phát triển kinh tế gia đình, đặc biệt sẵn sàng hỗ trợ lực lượng Công an, chính quyền địa phương trong công tác đảm bảo an ninh trật tự, góp phần phát hiện, phòng ngừa tội phạm, tệ nạn xã hội tại địa phương.

Một trong những biện pháp nổi bật, quan trọng trong tái hòa nhập cộng đồng là thực hiện tốt các chế độ chính sách hỗ trợ cho người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương. Lực lượng Công an cùng với các ban, ngành, đoàn thể địa phương thường xuyên theo dõi, quản lý, giáo dục, giúp đỡ, dạy nghề và tạo việc làm cho người được đặc xá trở về cộng đồng để họ xóa bỏ mặc cảm, làm ăn lương thiện, hạn chế tái phạm tội và vi phạm pháp luật. Đối với những trường hợp đặc biệt khó khăn, Công an tỉnh còn vận động các ngành, tổ chức đoàn thể, mạnh thường quân quan tâm, trao tặng cây, con giống, phương tiện, công cụ lao động, hỗ trợ vay vốn… Cụ thể, đã phối hợp Ngân hàng chính sách tạo điều kiện cho 11 trường hợp vay vốn, với số tiền 520 triệu đồng. Những kết quả này đã góp phần tạo mọi điều kiện thuận lợi, môi trường xã hội lành mạnh, đảm bảo quyền lợi để giúp người chấp hành xong án phạt tù vươn lên ổn định cuộc sống, trở thành những người công dân lương thiện, có ích cho gia đình và xã hội.

Đại tá Bùi Xuân Khởi, Phó Giám đốc Công an tỉnh tặng quà cho
phạm nhân trong chương trình “Thắp sáng ước mơ hoàn lương” năm 2023

Có thể khẳng định, công tác giúp đỡ những người đặc xá tha tù trở về địa phương tái hòa nhập cộng đồng trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu thời gian qua được triển khai thực hiện nghiêm túc, đạt được kết quả đáng khích lệ. Điều này thể hiện sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ, chung tay góp sức của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân đối với công tác này. Nhiều trường hợp được đặc xá tha tù trở về địa phương có cuộc sống ổn định, an tâm lao động, sản xuất, phấn đấu trở thành người có ích cho xã hội, tỷ lệ người đặc xá tái phạm tội là rất thấp.

Thời gian tới, để công tác tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả hơn nữa, cần tiếp tục huy động sức mạnh tổng hợp của các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận Tổ quốc, các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức xã hội và lực lượng Công an cùng tham gia. Qua đó, nhằm định hướng, khuyến khích, động viên xóa bỏ định kiến, phân biệt đối xử để giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương phấn đấu vươn lên phát triển kinh tế, sớm ổn định cuộc sống làm giàu chính đáng. Đó cũng chính là động lực giúp những người chấp hành xong án phạt tù có khát vọng hoàn lương, tự tin đứng lên lập nghiệp, vơi bớt mặc cảm, từ đó góp phần phòng ngừa tái phạm, vi phạm pháp luật./.

Phương Thảo