Nếu như có một điều gì thật ngắn gọn để nói về Sa Pa, thì đó là một miền đất đầy mê hoặc. Thời gian trôi qua không khiến Sa Pa cũ kĩ đi, nhạt nhòa hay nhàm chán đi, mà chỉ phủ lên Sa Pa lớp lớp những trải nghiệm, những màu sắc ngày càng hấp dẫn. Từ một thị trấn nhỏ bình dị nép giữa núi non điệp trùng của tỉnh Lào Cai, Sa Pa ngày nay đã trở thành thị xã mới nhộn nhịp bước chân người đến, ta có, Tây có. Điều đó không khiến người ta bớt yêu Sa Pa đi được, thậm chí, còn thêm nhiều phần yêu mến.

Cờ tổ quốc tung bay trên đỉnh Fansipan.

Sa Pa cũng đã vươn mình khỏi những dãy núi biếc xanh màu đá, màu trời, để vượt ra ngoài thế giới rộng lớn, được quốc tế biết đến là nơi sở hữu "Điểm du lịch văn hóa hàng đầu thế giới", "Điểm du lịch có thắng cảnh thiên nhiên hấp dẫn hàng đầu thế giới" do World Travel Awards - Oscar của ngành du lịch thế giới - vinh danh, được "điểm mặt, đặt tên" bởi nhiều báo chí uy tín trên thế giới như CNN, Rough Guides,... như là một điểm đến hấp dẫn không thể bỏ qua tại Việt Nam.
 

Và có lẽ nhiều người tự hỏi, điều gì khiến một miền đất nhỏ bé như Sa Pa, bình dị như Sa Pa, lại có hấp lực đến thế?
 

Bồng bềnh, bồng bềnh mây trắng...
 

Đó là những hình ảnh đầy thi vị mở đầu bài hát về Sa Pa 10 năm về trước. Sa Pa ngày hôm nay, vẫn lãng du mây vờn sương tỏa, vẫn mênh mang điệp trùng xanh thẳm Hoàng Liên, nhưng giới trẻ gọi nơi này bằng một cái tên dễ thương khác: Thành phố trong mây.
 

Đến Sa Pa, người ta được thả mình tự do phiêu lãng trong cái gọi là "thiên nhiên" thực sự. Những dãy núi điệp trùng xanh mướt mải quanh năm, những thửa ruộng bậc thang trải dài miên man như tới tận chân trời, thung lũng Mường Hoa đựng cả nắng, cả gió, khi vàng óng, lúc trong veo màu của đất trời, làng bản.
 

Đến Sa Pa, khám phá những bản làng, vượt đồi, vượt thác, đặt chân lên ngọn núi Fansipan huyền thoại mới biết thiên nhiên vi diệu đến chừng nào. Cũng là nơi đó, mùa xuân hoa mận, hoa đào rừng nên thơ là thế, hè về bỗng rộn rã tràn đầy sự sống, thu sang màu Tây Bắc đã đậm đặc cả không gian, rồi đông tới phủ lên những lớp băng lóng lánh lại như thể ở một miền đất cổ tích nào xa lơ xa lắc.
 

Những năm gần đây, khi cáp treo Fansipan đi vào hoạt động, nối đất với trời, người ta biết thêm nhiều, cảm thêm nhiều cái đẹp vi diệu mà hùng vĩ của Sa Pa. Săn mây, bắt mặt trời đã trở thành một "mùa" riêng của dân xê dịch mê khám phá Sa Pa kỳ thú, và "thành phố trên mây" cũng trở thành điểm "phải đến nhiều lần trong đời", không chỉ của du khách các vùng lân cận, mà cả khách phương xa và ở nhiều nước khác.
 

Chương trình nghệ thuật “Vũ điệu trên mây”.

Sắc màu văn hóa bất tận
 

Sa Pa nhẹ nhàng là thế, nhưng ai đi cũng nhớ. Sa Pa đáng yêu là thế, để ai đi xa cũng mải miết tìm về. Này là dập dìu váy xòe xúng xính trên những con đường núi cheo leo. Là tiếng khèn hoa réo rắt gọi bạn, chào xuân. Là phiên chợ miền cao đủ đầy sản vật, nụ cười trắng ngần chào hỏi khách phương xa....
 

Dẫu tưởng đã hiểu Sa Pa, thì càng tới, lại càng thấy rằng chưa bao giờ là đủ. Sa Pa bình dị lắm, nhưng giàu có lắm. Đó không phải là một kiểu giàu của phồn hoa phố thị. Không phải đèn lấp lánh khắp những ngả đường. Càng không phải nơi con người ta sống trong xa hoa nhung lụa. Sa Pa giàu ở tầng tầng lớp lớp văn hóa bản địa đắp bồi qua hàng trăm năm. Như thể một bức tranh được nhiều đời nghệ nhân tô đắp.
 

Và lạ kỳ thay, lại hòa hợp đến hoàn hảo trong cái chân chất của những người đồng bào Dao, Mông, tiệp với những mái nhà lúp xúp bên sườn núi dưới khói lam chiều, với những triền hoa rực rỡ quanh năm, để làm nên sắc màu Sa Pa bất tận mà càng khám phá, càng thấy say mê.
 

Đến Sa Pa ngày nay, dẫu đã có nhiều đổi khác, vẫn không khó để tìm thấy những nét văn hóa bản địa đặc trưng ở khắp mọi nơi. Váy xòe xúng xính vẫn nhẩn nha trên những con phố, bình yên xen lẫn giữa dòng khách ngược xuôi. Quanh các góc phố, những quán đồ nướng thơm lừng vẫn tỏa ra một mùi vị đặc trưng thật Sa Pa giữa tiết trời se lạnh sương giăng. Phiên chợ vùng cao ngày nào có thể dễ dàng tìm thấy trên sườn núi, tại khu du lịch Sun World Fansipan Lengend, mộc mạc, chân chất và "giàu có" vị Tây Bắc như vẫn từng.
 

Thậm chí, nhiều người nói Sa Pa còn "Sa Pa" hơn trước, khi hàng loạt các lễ hội miền cao đặc trưng được tái hiện lại, từ Lễ hội khèn hoa, Hội xuân mở cổng trời, đến lễ hội Hoa đỗ quyên, Mùa lúa chín, giải đua Vó ngựa trên mây,... quy mô hơn, đặc sắc hơn, "chất" hơn ngay chính nơi đây suốt bốn mùa, tưởng như tháng năm ngưng đọng lại, với những nét văn hóa tinh túy nhất của miền sơn cước để gửi trao cho lữ khách. 

Sa Pa - thành phố mây ngàn. Ảnh: Lê Việt Khánh.

Hành trình khám phá không ngừng cuốn hút
 

Thật vậy, Sa Pa không ngừng gây bất ngờ cho không chỉ du khách, mà còn chính người dân bản địa. Một người đàn ông lớn tuổi Sa Pa đã thốt lên hạnh phúc, khi lần đầu tiên được chạm vào nóc nhà Đông Dương sau chuyến "xuyên mây" bằng cáp treo ở tuổi "gần đất xa trời", điều mà ông tưởng rằng sẽ không bao giờ lặp lại, kể từ sau những tháng năm thanh xuân đi rừng ngày trai trẻ. Một nghệ nhân khèn hoa hạnh phúc say mê múa khèn, trước hàng nghìn du khách và người dân bản địa. Tiếng khèn đã gắn liền với người con của núi rừng từ thuở nhỏ, tưởng đã mai một, giờ được vút cao giữa núi ngàn, tới với khán giả đến từ bốn phương trời.
 

Một show diễn "Vũ điệu trên mây" công phu, chắt lọc tinh túy văn hóa Tây Bắc truyền thống hòa trong cõi thiền định của đỉnh thiêng Tây Bắc đã khiến Sa Pa trở thành thỏi nam châm hút những người say mê nghệ thuật. Ở đó, người dân Sa Pa nhìn thấy chính mình, vừa lạ, vừa quen. Ở đó, du khách Việt Nam trân trọng những giá trị quý giá của nơi địa đầu Tổ quốc được nghệ thuật hóa đầy duyên dáng. Cũng ở đó, du khách phương Tây trầm trồ trước một tác phẩm nghệ thuật và những tầng lớp văn hóa bản địa gửi gắm tinh tế.
 

Đến Sa Pa, cũng là đến với những mùa hoa. Tháng 1 rợp vàng hoa Cải Mèo, tháng 2 thắm hồng sắc đào; Tháng 3 rực rỡ đỗ quyên trên những triền núi trập trùng mây phủ, Tháng 4 phải lên Sa Pa để ngắm hồng leo...; Tháng 10 tím hồng màu tam giác mạch; Tháng 11 rực rỡ hoa mai anh đào, Tháng 12 ngắm Cúc báo xuân hay mùa "hoa băng, hoa tuyết" trên đỉnh Fansipan.
 

Sa Pa ngày nay là thế, cuốn hút mỗi ngày. Hôm nay khác hôm qua, và ngày mai lại hấp dẫn hơn hôm nay. Những hành trình cứ thế mở ra bất tận. Núi non hùng vĩ, thơ mộng không còn là "đặc quyền" của dân phượt sức dài vai rộng, người ta dễ dàng thưởng ngoạn Hoàng Liên Sơn hùng vĩ, mây vờn quanh mình và ngắm những thửa ruộng bậc thang, ngắm Sa Pa mùa nước đổ hay những vạt đỗ quyên rừng quý hiếm từ tàu hỏa leo núi Mường Hoa hay cáp treo Fansipan theo một cách rất thú vị.
 

Mỗi độ xuân về, cùng với bạt ngàn hoa tím, hoa đào, hoa tulip, cẩm tú cầu,... giăng lối được khu du lịch dày công vun trồng, tạo tác, người người nô nức trẩy hội, lễ Phật trên quần thể tâm linh nơi đỉnh thiêng, chuyến vãn cảnh đầu xuân thêm nhiều phần ý nghĩa. Và trải nghiệm cũng nâng lên tầm cao mới, khi Sa Pa có thêm những khách sạn 5 sao quốc tế như Hotel de la Coupole-Mgallery, trở thành nơi dừng chân của nhiều người nổi tiếng trong nước và quốc tế.
 

Sa Pa đã thoát khỏi tấm áo "du lịch giá rẻ" để trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn nhất tại châu Á, vừa là một điểm đến du lịch văn hóa đặc sắc, lại vừa đặt những dấu chân ấn tượng lên bản đồ du lịch nghỉ dưỡng hạng sang trên thế giới.
 

Du lịch chuyển mình mạnh mẽ
 

Sa Pa đã thực sự thay áo, chuyển mình sang một trang mới rạng rỡ hơn, tươi đẹp hơn. Sự bứt phá ấy nằm ở những tiềm năng dồi dào vốn có của vùng đất màu nhiệm này, nhưng trên hết là ở cách những người làm du lịch đã đánh thức thị trấn buồn thành một thành phố trên mây sống động.
 

Sự chuyên nghiệp trong cách làm du lịch cùng tình yêu tha thiết dành cho mảnh đất đẹp Sa Pa đã khơi nguồn cho sức hấp dẫn mạnh mẽ ngày hôm nay. Cảnh quan Sa Pa rất khác, với những công trình, sản phẩm du lịch đẳng cấp, chất lượng ghi kỷ lục trong nước và trên thế giới, những tuyệt tác do con người kiến tạo nhưng tiệp vào thiên nhiên, như thể sinh ra từ núi non, từ mây trời.
 

Con người Sa Pa rất khác, tươi mới hơn và tràn đầy nhựa sống, khi du lịch không chỉ còn là kế mưu sinh, mà đã trở thành đam mê cống hiến để làm đẹp cho quê hương, làng bản. Dịch vụ du lịch ở Sa Pa cũng khác, người du lịch bình dân hay du lịch sang chảnh, người ưa khám phá hay thích thư giãn, người yêu thiên nhiên hay thích trải nghiệm tâm linh, người già hay người trẻ,... đều tìm thấy cho mình những khoảng thời gian ngập tràn trải nghiệm và đủ đầy ở Sa Pa.
 

Và vì thế cảm nhận về Sa Pa cũng khác: mê hoặc đến từng phút giây. Giả như có 365 ngày trú ngụ tại Sa Pa, thì cũng không có khoảnh khắc nào trùng lặp. Bởi vì Sa Pa là để khám phá, là để nhớ thương...